Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Prawo konstytucyjne

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: WP-PRZ-PK
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Prawo konstytucyjne
Jednostka: Wydział Prawa i Administracji
Grupy: Przedmioty obowiązkowe dla I roku prawa niestacjonarnego
Punkty ECTS i inne: 3.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Poziom przedmiotu:

podstawowy

Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się:

K_W01

K_U16

K_W04

K_U16

K_W07

K_W08

K_W09

K_W12

K_W14

K_W15

K_U04

K_W10

K_W09

K_W12

K_W14

K_W15

K_U07

K_U08

K_W09

K_W13

K_W12

K_W14

K_W15

K_W19

K_U04

K_U02

K_U03

K_U04

K_U07

K_U08

K_U14

K_K07

K_K08

K_U11

K_U14

K_U01

K_U04

K_U07

K_U08

K_K01

K_K02


Skrócony opis:

Poziom przedmiotu:

podstawowy

Cele przedmiotu:

Celem zajęć jest nauczenie studenta analizy podstawowych instytucji ustrojowych. Student ma poznać sposób kreacji, skład i zasady funkcjonowania organów władzy publicznej. W szczególności powinien nabyć umiejętność analizy przepisów prawnych, tak, by mógł rozwiązywać proste problemy z dziedziny prawa konstytucyjnego. Student ma poznać reguły dotyczące procesu ustawodawczego. Musi umieć napisać prostą skargę konstytucyjną i wniosek do Rzecznika Praw Obywatelskich. Zajęcia mają nauczyć studenta analizowanie orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, aby mógł samodzielnie dokonywać oceny rozstrzygnięć tego Trybunału.

Wymagania wstępne: wstęp do prawoznawstwa

Pełny opis:

Treści merytoryczne:

Pojęcie i przedmiot prawa konstytucyjnego. Definicje konstytucji. Charakterystyka Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Aksjologia Konstytucji RP. Tryb zmiany Konstytucji Zasady naczelne Konstytucji RP. Pojęcie zasad naczelnych. Katalog zasad naczelnych. Zasada pomocniczości. Zasada demokratycznego państwa prawnego. Zasada suwerenności narodu. Zasada przedstawicielstwa politycznego. Zasada trójpodziału i równowagi władzy. Zasada pluralizmu politycznego. Znaczenie zasad naczelnych w Konstytucji RP. Zasada suwerenności narodu w toku procesu integracji europejskiej System źródeł prawa w Polsce. Miejsce umowy międzynarodowej w krajowym porządku prawnym. Konstytucyjny status jednostki-zasady przewodnie. Godność. Wolność. Równość. Katalog wolności i praw człowieka i obywatela w Konstytucji RP. Prawo podmiotowe, norma programowa, zasada polityki państwa. Ograniczenie konstytucyjnych wolności i praw. Konstytucyjny system ochrony praw jednostki. Prawo do sądu. Skarga konstytucyjna. Wniosek do Rzecznika Praw Obywatelskich. Skarga odszkodowawcza na niezgodne z prawem działanie państwa. Zasady prawa wyborczego. Zasada powszechności, bezpośredniości,równości, tajności, proporcjonalności. Demokracja pośrednia. Zasady prawa wyborczego. Organizacja, przebieg i ustalenie wyników wyborów do Sejmu i Senatu, Parlamentu Europejskiego. Wybory prezydenckie Demokracja bezpośrednia. Referendum.Obywatelska inicjatywa ustawodawcza. Prawo parlamentarne. Struktura parlamentu. Tryb i zasady funkcjonowania Sejmu i Senatu. Wybrane funkcje parlamentu. Status prawny posłów i senatorów. Prawa i obowiązki posłów i senatorów. Zasada niepołączalności. Immunitety Funkcja ustawodawcza parlamentu. Przygotowanie projektu ustawy. Przebieg procesu legislacyjnego w Sejmie. Szczególne postępowania ustawodawcze. Organizacja wewnętrzna Sejmu i Senatu. Zasada autonomii parlamentarnej. Formy działania parlamentu Pozycja ustrojowa Prezydenta. Tryb wyboru Prezydenta. Kontrasygnata a prerogatywa. Kompetencje prezydenta. Odpowiedzialność Prezydenta przed Trybunałem Stanu Administracja rządowa. Struktura i organizacja administracji rządowej. Kompetencje Rady Ministrów i członków rządu. Akty normatywne organów administracji. Odpowiedzialność konstytucyjna członków Rady Ministrów. Rada Ministrów. Skład Rady Ministrów. Tryb powoływania Rady Ministrów. Zasady odpowiedzialności Rady Ministrów i jej członków. Władza sądownicza. Konstytucyjne zasady ustroju i działania sądów. Konstytucyjny status sędziego. Ustrój sądów powszechnych. Ustrój sądów szczególnych. Status Sądu Najwyższego. Status Krajowej Rady Sądownictwa. Władza sądownicza – Trybunał Konstytucyjny. Sądowa kontrola konstytucyjności prawa. Pozycja Trybunału Konstytucyjnego w systemie organów państwowych. Procedura powoływania składu Trybunału Konstytucyjnego. Status sędziego TK. Kompetencje Trybunału Konstytucyjnego. Procedura przez Trybunałem Konstytucyjnym. Rodzaje orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego. Władza sądownicza – Trybunał Stanu. Istota odpowiedzialności konstytucyjnej. Procedura ponoszenia odpowiedzialności konstytucyjnej. Skład i organizacja Trybunału Stanu. Procedura działania Trybunału Stanu. Organy kontroli prawa - Najwyższa Izba Kontroli. Pozycja ustrojowa NIK. Gwarancje niezależności NIK. Pozycja Prezesa NIK. Funkcje NIK. Zasady i środki realizacji funkcji NIK Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji. Pozycja konstytucyjna KRRiT. Formy i zakres działania KRRiT. Finanse publiczne. Zasady ogólne finansów publicznych. Status, ustrój i kompetencje Narodowego Banku Polskiego. Zasady konstytucyjne dotyczące stanów nadzwyczajnych. Ochrona praw i wolności. Konstytucyjne kategorie stanów nadzwyczajnych. .

Metody oceny:

Forma i warunki egzaminu: egzamin pisemny, warunkiem przystąpienia do egzaminu jest uzyskanie zaliczenia ćwiczeń.

Literatura:

Literatura podstawowa:

M. Granat, Prawo konstytucyjne. z pytaniami i odpowiedziami, Warszawa 2022.

L. Garlicki, Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, wyd. 10, Warszawa 2023

Literatura uzupełniająca:

A. Bałaban (red.), Rada Ministrów. Organizacja i funkcjonowanie, Kraków 2002.

J. Ciapała, Prezydent w systemie ustrojowym Polski (1989-1997), Warszawa 1999,

P. Czarny, Sejm i Senat [w:] Prawo konstytucyjne Rzeczypospolitej Polskiej, P. Sarnecki (red.), Warszawa 2005.

Z. Czeszejko-Sochacki, Prawo parlamentarne w Polsce, Warszawa 1997.

K. Działocha, Źródła prawa powszechnie obowiązującego wobec praktyki konstytucyjnej [w:] System źródeł prawa w Konstytucji RP, red. M. Granat, Lublin 2000, s. 27-36.

L. Garlicki, Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa 2020.

E. Gierach, A. Gołuch, Z. Gromek, M. Wiącek, Prawo konstytucyjne. Kazusy i ćwiczenia, Warszawa 2012.

C. Kosikowski, Pozycja Narodowego Banku Polskiego i jego organów w prawie polskim (stan obecny i postulaty na przyszłość), „Państwo i Prawo” 2002, nr 11.

M. Kruk (red.), Prawo międzynarodowe i wspólnotowe w wewnętrznym porządku prawnym, Warszawa 1997.

M. Masternak-Kubiak, Umowa międzynarodowa w prawie konstytucyjnym, Warszawa 1997.

D. Nohlen, Prawo wyborcze i system partyjny. O teorii systemów wyborczych, Warszawa 2004.

J. Oniszczuk, Prawo do sądu w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, „Biuletyn Trybunału Konstytucyjnego” 1999, nr 2/3.

M. Safjan, Odpowiedzialność państwa na podstawie art. 77 Konstytucji RP, „Państwo i Prawo” 1999, nr 4.

S. Patyra, Prawnoustrojowy status Prezesa Rady Ministrów, Warszawa 2002.

K. Prokop, Stany nadzwyczajne w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Białystok 2005.

P. Sarnecki, Kontrasygnata aktów prawnych Prezydenta RP, „Przegląd Sejmowy” 1996, nr 2.

W. Sokolewicz, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji jako problem prawnokonstytucyjny [w:] Wolność słowa w mediach, red. D. Górecki, Łódź 2003.

A. Sylwestrzak, Najwyższa Izba Kontroli. Studium prawnoustrojowe, Warszawa 2006.

M. Zubik, Budżet państwa w polskim prawie konstytucyjnym, Warszawa 2001.

M. Zubik, Prawo konstytucyjne współczesnej Polski, Warszawa 2020.

Akty prawne:

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm.).

Ustawa z dnia 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (Dz.U. z 2019 r., poz. 2393).

Ustawa z z dnia 30 listopada 2016 r. o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego (Dz.U. z 2018 r., poz. 1422).

Ustawa z 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy (Dz.U. z 2020 r., poz. 1319)

Uchwała Sejmu RP z dnia 30 lipca 1992 r. - Regulamin Sejmu RP (M.P. z 2019 r. poz. 1028).

Ustawa z 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz.U. z 2019 r., poz. 1461).

Ustawa z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów (Dz.U. z 2019 r., poz. 1171).

Ustawa z dnia 15 lipca 1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich (Dz.U. z 2020 r., poz. 627)

Ustawa z dnia 6 stycznia 2000 r. o Rzeczniku Praw Dziecka (Dz.U. z 2020 r., poz. 141)

Ustawa z dnia 26 marca 1982 r. o Trybunale Stanu (Dz.U. z 2019 r., poz. 2122)

Ustawa z z dnia 12 maja 2011 r. o Krajowej Radzie Sądownictwa (Dz.U. z 2019, poz. 84)

Ustawa z z dnia 29 sierpnia 2002 r. o stanie wojennym oraz o kompetencjach Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2017 r., poz. 1932)

Ustawa z dnia 21 czerwca 2002 r. o stanie wyjątkowym (Dz.U. z 2017 r., poz. 1928)

Ustawa z dnia 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski żywiołowej (Dz.U. z 2017 r., poz. 1897)

Ustawa z dnia 22 listopada 2002 r. o wyrównywaniu strat majątkowych wynikających z ograniczenia w czasie stanu nadzwyczajnego wolności i praw człowieka i obywatela (Dz.U. nr 233, poz. 1955)

Ustawa z 14 marca 2003 r. o referendum ogólnokrajowym (Dz.U. z 2020 r., poz. 851)

Ustawa z 15 września 2000 r. o referendum lokalnym (Dz.U. z 2019 r., poz. 741).

Podstawowe orzecznictwo:

Wyrok TK z 28.czerwca 2000 r., sygn. K 25/99

Wyrok TK z 26 czerwca 2001 r., sygn. U 6/00

Wyrok TK z 11 maja 2005 r., sygn. K 18/04

Wyrok TK z 22 marca 2007 r., sygn. U 1/07

Wyrok TK z 10 kwietnia 2002 r., sygn. K 26/00

Wyrok TK z 23 maja 2006 r., sygn. SK 51/05

Wyrok TK z 31 sierpnia 2006 r., sygn. K 25/06

Wyrok TK z 1 września 2006 r., sygn. SK 14/05

Wyrok TK z 14 listopada 2006 r., sygn. SK 41/04

Wyrok TK z 6 grudnia 2006 r., sygn. akt SK 25/05

Wyrok TK z 31 marca 1998 r., sygn. K 24/97

Wyrok TK z 3 listopada 1999 r., sygn. K 13/99

Wyrok TK z 31 maja 2004 r., K 15/04

Wyrok TK z 24 czerwca 2002, sygn. K 14/02

Wyrok TK z 28 listopada 2007 r., sygn. K 39/07

Wyrok TK z 10 listopada 1998 r., sygn. akt K 39/97

Wyrok TK z dnia 26 marca 2006 r., sygn. akt K 4/06

Wyrok TK z 21 lutego 2001 r., sygn. P 12/00

Wyrok TK z dnia 10 kwietnia 2002 r., sygn. K 26/00

Wyrok TK z 28 czerwca 2000 r., sygn. K 25/99

Wyrok TK z dnia 20 listopada 2002 r., K 41/02

Wyrok TK z 24 listopada 2003 r., sygn. K 26/03

Wyrok TK z dnia 23 marca 2006 r., sygn. K 4/06

Efekty kształcenia i opis ECTS:

Po zakończeniu przedmiotu i potwierdzeniu osiągnięcia efektów kształcenia student:

EK1- tworzy definicje pojęć i instytucji prawa konstytucyjnego;

EK2 - zna i opisuje podstawowe zasady ustroju politycznego, społecznego i gospodarczego państwa;

EK3 - wyjaśnia charakter źródeł prawa powszechnie obowiązującego i wewnętrznie obowiązującego, a także wzajemne relację między nimi;

EK4 - omawia konstytucyjny status jednostki w państwie oraz charakteryzuje środki ochrony wolności i praw;

EK 5 - omawia sposób powoływania, struktury oraz sposobu działania organów władzy publicznej oraz wzajemne relacje między nimi

Godziny zajęć (wg planu studiów) z nauczycielem 32+16+32 = 80 h

Praca własna studenta 130

SUMA GODZIN 210

SUMARYCZNA LICZBA PUNKTÓW ECTS DLA PRZEDMIOTU 7

7

Metody i kryteria oceniania:

EK1 definiuje i klasyfikuje pojęcia i instytucje prawa konstytucyjnego

Na ocenę 2 (ndst.) nie zna definicji pojęć i instytucji prawa konstytucyjnego

Na ocenę 3 (dst.) definiuje i klasyfikuje pojęcia i instytucje prawa konstytucyjnego w stopniu dostatecznym

Na ocenę 4 (db.) definiuje i klasyfikuje pojęcia i instytucje prawa konstytucyjnego w stopniu dobrym, wykorzystuje przy tym poglądy doktryny prawnej

Na ocenę 5 (bdb) definiuje i klasyfikuje pojęcia i instytucje prawa konstytucyjnego w stopniu bardzo dobrym, wykorzystuje przy tym zarówno poglądy doktryny prawnej jak i orzecznictwa TK

EK2: zna i opisuje podstawowe zasady ustroju politycznego, społecznego i gospodarczego Rzeczpospolitej

Na ocenę 2 (ndst.) nie zna i nie opisuje podstawowych zasad ustroju politycznego, społecznego i gospodarczego Rzeczpospolitej

Na ocenę 3 (dst.) wymienia i charakteryzuje podstawowe zasady ustroju politycznego, społecznego i gospodarczego Rzeczypospolitej podając ich krótkie definicje

Na ocenę 4 (db.) wymienia i charakteryzuje podstawowe zasady ustroju politycznego, społecznego i gospodarczego Rzeczpospolitej podając ich definicje w oparciu o doktrynę prawną

Na ocenę 5 (bdb) wymienia i charakteryzuje podstawowe zasady ustroju politycznego, społecznego i gospodarczego Rzeczpospolitej podając ich definicje w oparciu o doktrynę prawną oraz orzecznictwo TK, a także sposób realizacji zasad prawa konstytucyjnego;

EK3 wyjaśnia pochodzenie i charakter źródeł prawa powszechnie obowiązującego i wewnętrznie obowiązującego, a także wzajemne relacje między nimi

Na ocenę 2 (ndst.) nie zna pochodzenia i charakteru źródeł prawa powszechnie obowiązującego i wewnętrznie obowiązującego, a także wzajemnych relacji między nimi

Na ocenę 3 (dst.) wyjaśnia pochodzenie i charakter źródeł prawa powszechnie obowiązującego i wewnętrznie obowiązującego, a także wzajemne relacje między nimi w stopniu dostatecznym. Opiera się na wiedzy wynikającej z przepisów Konstytucji

Na ocenę 4 (db.) wyjaśnia pochodzenie i charakter źródeł prawa powszechnie obowiązującego i wewnętrznie obowiązującego, a także wzajemne relacje między nimi w stopniu dobrym, opiera się na wiedzy wynikającej z przepisów prawnych oraz z doktryny prawnej

Na ocenę 5 (bdb) wyjaśnia pochodzenie i charakter zródeł prawa powszechnie obowiązującego i wewnętrznie obowiązującego, a także wzajemne relacje między nimi. Opiera się na wiedzy wynikającej z przepisów prawnych, orzecznictwa oraz doktryny prawnej.

EK4: omawia konstytucyjny status jednostki w państwie i charakteryzuje środki ochrony jednostki

Na ocenę 2 (ndst.) nie zna konstytucyjnego statusu jednostki w państwie i nie umie scharakteryzować środków ochrony jednostki

Na ocenę 3 (dst.) omawia konstytucyjny status jednostki w państwie i w sposób dostateczny charakteryzuje środki ochrony jednostki

Na ocenę 4 (db.) omawia konstytucyjny status jednostki w panstwie i dobrze charakteryzuje środki ochrony jednostki, podając przykłady z orzecznictwa na poparcie swoich tez

Na ocenę 5 (bdb) omawia konstytucyjny status jednostki w państwie i charakteryzuje środki ochrony jednostki. Umie wyjaśnić zależności między poszczególnymi środkami ochrony

EK5: wyjaśnia sposób powoływania, strukturę, skład, kompetencje, funkcje oraz metody działania organów władzy publicznej oraz wzajemne relacje między nimi

Na ocenę 2 (ndst.) nie zna sposobu powoływania, struktury, składu, kompetencji, funkcji oraz metod działania organów władzy publicznej ani wzajemnych relacji między nimi

Na ocenę 3 (dst.) wyjaśnia sposób powoływania, strukturę, skład, kompetencje, funkcje oraz metody działania organów władzy publicznej oraz wzajemne relacje między nimi w stopniu dostatecznym

Na ocenę 4 (db.) wyjaśnia sposób powoływania, strukturę, skład, kompetencje, funkcje oraz metody działania organów władzy publicznej oraz wzajemne relacje między nimi w stopniu dobrym

Na ocenę 5 (bdb) wyjaśnia sposób powoływania, strukturę, skład, kompetencje, funkcje oraz metody działania organów władzy publicznej oraz wzajemne relacje między nimi w stopniu bardzo dobrym.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2021/22" (zakończony)

Okres: 2022-02-01 - 2022-06-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 32 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Mirosław Granat
Prowadzący grup: Mirosław Granat
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzaminacyjny
Wykład - Egzaminacyjny
E-Learning:

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2022/23" (zakończony)

Okres: 2023-02-01 - 2023-06-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 32 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Ewelina Gierach
Prowadzący grup: Ewelina Gierach
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzaminacyjny
Wykład - Egzaminacyjny
E-Learning:

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/24" (w trakcie)

Okres: 2024-02-15 - 2024-06-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 32 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Ewelina Gierach
Prowadzący grup: Ewelina Gierach
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzaminacyjny
Wykład - Egzaminacyjny
E-Learning:

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Skrócony opis:

Poziom przedmiotu:

podstawowy

Cele przedmiotu:

Celem zajęć jest nauczenie studenta analizy podstawowych instytucji ustrojowych. Student ma poznać sposób kreacji, skład i zasady funkcjonowania organów władzy publicznej. W szczególności powinien nabyć umiejętność analizy przepisów prawnych, tak, by mógł rozwiązywać proste problemy z dziedziny prawa konstytucyjnego. Student ma poznać reguły dotyczące procesu ustawodawczego. Musi umieć napisać prostą skargę konstytucyjną i wniosek do Rzecznika Praw Obywatelskich. Zajęcia mają nauczyć studenta analizowanie orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, aby mógł samodzielnie dokonywać oceny rozstrzygnięć tego Trybunału.

Wymagania wstępne: wstęp do prawoznawstwa

Pełny opis:

Treści merytoryczne:

Pojęcie i przedmiot prawa konstytucyjnego. Definicje konstytucji. Charakterystyka Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Aksjologia Konstytucji RP. Tryb zmiany Konstytucji Zasady naczelne Konstytucji RP. Pojęcie zasad naczelnych. Katalog zasad naczelnych. Zasada pomocniczości. Zasada demokratycznego państwa prawnego. Zasada suwerenności narodu. Zasada przedstawicielstwa politycznego. Zasada trójpodziału i równowagi władzy. Zasada pluralizmu politycznego. Znaczenie zasad naczelnych w Konstytucji RP. Zasada suwerenności narodu w toku procesu integracji europejskiej System źródeł prawa w Polsce. Miejsce umowy międzynarodowej w krajowym porządku prawnym. Konstytucyjny status jednostki-zasady przewodnie. Godność. Wolność. Równość. Katalog wolności i praw człowieka i obywatela w Konstytucji RP. Prawo podmiotowe, norma programowa, zasada polityki państwa. Ograniczenie konstytucyjnych wolności i praw. Konstytucyjny system ochrony praw jednostki. Prawo do sądu. Skarga konstytucyjna. Wniosek do Rzecznika Praw Obywatelskich. Skarga odszkodowawcza na niezgodne z prawem działanie państwa. Zasady prawa wyborczego. Zasada powszechności, bezpośredniości,równości, tajności, proporcjonalności. Demokracja pośrednia. Zasady prawa wyborczego. Organizacja, przebieg i ustalenie wyników wyborów do Sejmu i Senatu, Parlamentu Europejskiego. Wybory prezydenckie Demokracja bezpośrednia. Referendum.Obywatelska inicjatywa ustawodawcza. Prawo parlamentarne. Struktura parlamentu. Tryb i zasady funkcjonowania Sejmu i Senatu. Wybrane funkcje parlamentu. Status prawny posłów i senatorów. Prawa i obowiązki posłów i senatorów. Zasada niepołączalności. Immunitety Funkcja ustawodawcza parlamentu. Przygotowanie projektu ustawy. Przebieg procesu legislacyjnego w Sejmie. Szczególne postępowania ustawodawcze. Organizacja wewnętrzna Sejmu i Senatu. Zasada autonomii parlamentarnej. Formy działania parlamentu Pozycja ustrojowa Prezydenta. Tryb wyboru Prezydenta. Kontrasygnata a prerogatywa. Kompetencje prezydenta. Odpowiedzialność Prezydenta przed Trybunałem Stanu Administracja rządowa. Struktura i organizacja administracji rządowej. Kompetencje Rady Ministrów i członków rządu. Akty normatywne organów administracji. Odpowiedzialność konstytucyjna członków Rady Ministrów. Rada Ministrów. Skład Rady Ministrów. Tryb powoływania Rady Ministrów. Zasady odpowiedzialności Rady Ministrów i jej członków. Władza sądownicza. Konstytucyjne zasady ustroju i działania sądów. Konstytucyjny status sędziego. Ustrój sądów powszechnych. Ustrój sądów szczególnych. Status Sądu Najwyższego. Status Krajowej Rady Sądownictwa. Władza sądownicza – Trybunał Konstytucyjny. Sądowa kontrola konstytucyjności prawa. Pozycja Trybunału Konstytucyjnego w systemie organów państwowych. Procedura powoływania składu Trybunału Konstytucyjnego. Status sędziego TK. Kompetencje Trybunału Konstytucyjnego. Procedura przez Trybunałem Konstytucyjnym. Rodzaje orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego. Władza sądownicza – Trybunał Stanu. Istota odpowiedzialności konstytucyjnej. Procedura ponoszenia odpowiedzialności konstytucyjnej. Skład i organizacja Trybunału Stanu. Procedura działania Trybunału Stanu. Organy kontroli prawa - Najwyższa Izba Kontroli. Pozycja ustrojowa NIK. Gwarancje niezależności NIK. Pozycja Prezesa NIK. Funkcje NIK. Zasady i środki realizacji funkcji NIK Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji. Pozycja konstytucyjna KRRiT. Formy i zakres działania KRRiT. Finanse publiczne. Zasady ogólne finansów publicznych. Status, ustrój i kompetencje Narodowego Banku Polskiego. Zasady konstytucyjne dotyczące stanów nadzwyczajnych. Ochrona praw i wolności. Konstytucyjne kategorie stanów nadzwyczajnych. .

Metody oceny:

Forma i warunki egzaminu: egzamin pisemny, warunkiem przystąpienia do egzaminu jest uzyskanie zaliczenia ćwiczeń.

Literatura:

Literatura podstawowa:

M. Granat, Prawo konstytucyjne. Pytania i odpowiedzi, Warszawa 2022.

Literatura uzupełniająca:

A. Bałaban (red.), Rada Ministrów. Organizacja i funkcjonowanie, Kraków 2002.

J. Ciapała, Prezydent w systemie ustrojowym Polski (1989-1997), Warszawa 1999,

P. Czarny, Sejm i Senat [w:] Prawo konstytucyjne Rzeczypospolitej Polskiej, P. Sarnecki (red.), Warszawa 2005.

Z. Czeszejko-Sochacki, Prawo parlamentarne w Polsce, Warszawa 1997.

K. Działocha, Źródła prawa powszechnie obowiązującego wobec praktyki konstytucyjnej [w:] System źródeł prawa w Konstytucji RP, red. M. Granat, Lublin 2000, s. 27-36.

L. Garlicki, Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa 2020.

E. Gierach, A. Gołuch, Z. Gromek, M. Wiącek, Prawo konstytucyjne. Kazusy i ćwiczenia, Warszawa 2012.

C. Kosikowski, Pozycja Narodowego Banku Polskiego i jego organów w prawie polskim (stan obecny i postulaty na przyszłość), „Państwo i Prawo” 2002, nr 11.

M. Kruk (red.), Prawo międzynarodowe i wspólnotowe w wewnętrznym porządku prawnym, Warszawa 1997.

M. Masternak-Kubiak, Umowa międzynarodowa w prawie konstytucyjnym, Warszawa 1997.

D. Nohlen, Prawo wyborcze i system partyjny. O teorii systemów wyborczych, Warszawa 2004.

J. Oniszczuk, Prawo do sądu w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, „Biuletyn Trybunału Konstytucyjnego” 1999, nr 2/3.

M. Safjan, Odpowiedzialność państwa na podstawie art. 77 Konstytucji RP, „Państwo i Prawo” 1999, nr 4.

S. Patyra, Prawnoustrojowy status Prezesa Rady Ministrów, Warszawa 2002.

K. Prokop, Stany nadzwyczajne w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Białystok 2005.

P. Sarnecki, Kontrasygnata aktów prawnych Prezydenta RP, „Przegląd Sejmowy” 1996, nr 2.

W. Sokolewicz, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji jako problem prawnokonstytucyjny [w:] Wolność słowa w mediach, red. D. Górecki, Łódź 2003.

A. Sylwestrzak, Najwyższa Izba Kontroli. Studium prawnoustrojowe, Warszawa 2006.

M. Zubik, Budżet państwa w polskim prawie konstytucyjnym, Warszawa 2001.

M. Zubik, Prawo konstytucyjne współczesnej Polski, Warszawa 2020.

Akty prawne:

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm.).

Ustawa z dnia 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (Dz.U. z 2019 r., poz. 2393).

Ustawa z z dnia 30 listopada 2016 r. o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego (Dz.U. z 2018 r., poz. 1422).

Ustawa z 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy (Dz.U. z 2020 r., poz. 1319)

Uchwała Sejmu RP z dnia 30 lipca 1992 r. - Regulamin Sejmu RP (M.P. z 2019 r. poz. 1028).

Ustawa z 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz.U. z 2019 r., poz. 1461).

Ustawa z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów (Dz.U. z 2019 r., poz. 1171).

Ustawa z dnia 15 lipca 1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich (Dz.U. z 2020 r., poz. 627)

Ustawa z dnia 6 stycznia 2000 r. o Rzeczniku Praw Dziecka (Dz.U. z 2020 r., poz. 141)

Ustawa z dnia 26 marca 1982 r. o Trybunale Stanu (Dz.U. z 2019 r., poz. 2122)

Ustawa z z dnia 12 maja 2011 r. o Krajowej Radzie Sądownictwa (Dz.U. z 2019, poz. 84)

Ustawa z z dnia 29 sierpnia 2002 r. o stanie wojennym oraz o kompetencjach Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2017 r., poz. 1932)

Ustawa z dnia 21 czerwca 2002 r. o stanie wyjątkowym (Dz.U. z 2017 r., poz. 1928)

Ustawa z dnia 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski żywiołowej (Dz.U. z 2017 r., poz. 1897)

Ustawa z dnia 22 listopada 2002 r. o wyrównywaniu strat majątkowych wynikających z ograniczenia w czasie stanu nadzwyczajnego wolności i praw człowieka i obywatela (Dz.U. nr 233, poz. 1955)

Ustawa z 14 marca 2003 r. o referendum ogólnokrajowym (Dz.U. z 2020 r., poz. 851)

Ustawa z 15 września 2000 r. o referendum lokalnym (Dz.U. z 2019 r., poz. 741).

Podstawowe orzecznictwo:

Wyrok TK z 28.czerwca 2000 r., sygn. K 25/99

Wyrok TK z 26 czerwca 2001 r., sygn. U 6/00

Wyrok TK z 11 maja 2005 r., sygn. K 18/04

Wyrok TK z 22 marca 2007 r., sygn. U 1/07

Wyrok TK z 10 kwietnia 2002 r., sygn. K 26/00

Wyrok TK z 23 maja 2006 r., sygn. SK 51/05

Wyrok TK z 31 sierpnia 2006 r., sygn. K 25/06

Wyrok TK z 1 września 2006 r., sygn. SK 14/05

Wyrok TK z 14 listopada 2006 r., sygn. SK 41/04

Wyrok TK z 6 grudnia 2006 r., sygn. akt SK 25/05

Wyrok TK z 31 marca 1998 r., sygn. K 24/97

Wyrok TK z 3 listopada 1999 r., sygn. K 13/99

Wyrok TK z 31 maja 2004 r., K 15/04

Wyrok TK z 24 czerwca 2002, sygn. K 14/02

Wyrok TK z 28 listopada 2007 r., sygn. K 39/07

Wyrok TK z 10 listopada 1998 r., sygn. akt K 39/97

Wyrok TK z dnia 26 marca 2006 r., sygn. akt K 4/06

Wyrok TK z 21 lutego 2001 r., sygn. P 12/00

Wyrok TK z dnia 10 kwietnia 2002 r., sygn. K 26/00

Wyrok TK z 28 czerwca 2000 r., sygn. K 25/99

Wyrok TK z dnia 20 listopada 2002 r., K 41/02

Wyrok TK z 24 listopada 2003 r., sygn. K 26/03

Wyrok TK z dnia 23 marca 2006 r., sygn. K 4/06

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
ul. Dewajtis 5,
01-815 Warszawa
tel: +48 22 561 88 00 https://uksw.edu.pl
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)