Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Historia Bliskiego Wschodu - starożytność i hellenizm

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: WS-NH-HI-HBW
Kod Erasmus / ISCED: 08.3 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Historia Bliskiego Wschodu - starożytność i hellenizm
Jednostka: Instytut Nauk Historycznych
Grupy:
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Punkty ECTS:

2

Poziom przedmiotu:

podstawowy

Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się:

wpisz symbol/symbole efektów kształcenia

K_W02; K_W06; K_W08; K_W09; K_W10; K_W11;

K_U04; K_U06; K_u08;

K_K01; K_K02; K_K03; K_K05; K_K06

Skrócony opis:

Celem wykładów jest syntetyczna prezentacja historii Bliskiego Wschodu od IV tys. p.n.e. (od tzw. rewolucji miejskiej do upadku ostatniego państwa hellenistycznego: Egiptu. Główny nacisk położony jest na problematykę społeczną, polityczną, ekonomiczną i militarną. Inne zagadnienia (religia, sztuka, pismo, literatura) są uwzględnione w minimalnej formie. Przedstawiony zestaw tematów nie jest rozpisaniem na poszczególne wykłady, a jedynie podziałem na grupy tematów omawianych w trakcie tego cyklu.

Pełny opis:

1. Wprowadzenie w zakres tematyki. Pojęcie, ramy czasowe i zasięg geograficzny starożytnego Bliskiego Wschodu. Chronologia.

2. Holocen, narodziny rolnictwa i hodowli, neolit ceramiczny. Bliski Wschód w IV tysiącleciu p.n.e.: Kultura Samarra, Obeid i Uruk (powstanie cywilizacji: miasto, pismo, osadnictwo), Sumerowie i Semici.

3. Mezopotamia w okresie wczesnodynastycznym, imperium Akkadu i III dynastia z Ur. Elam i Syro-Palestyna.

4. Początki cywilizacji egipskiej. Egipt predynastyczny i wczesnodysnastyczny (do ok. 2657) i Stare Państwo.

5. Bliski Wschód w III tysiącleciu p.n.e. Mezopotamia (okres starobabiloński), ELam i Lewant; Egipt w okresie średniego Państwa, Azja MNiejsza.

6. Mezopotamia, Elam i Lewant w epoce późnego brązu: okres średniobabilońśki, dominacji Mittani, imperium asyryjskie. Hetyci, Egipt w okresie Nowego Państwa. Ludy morskie. Najnowsze badania na temat wojny trojańskiej.

7. Bliski Wschód w I tysiącleciu p.n.e. Egipt w Okresie Późnym. Narodziny i rozwój potęgi asyryjskiej. Imperium chaldejskie. Medowie. Persowie. Kontakty świata greckiego z Bliskim Wschodem.

8. Bliski Wschód od epoki żelaza do wojen perskich. Egipt od końca Nowego Państwa do podboju perskiego. Ekspansja aramejczyków w Lewancie. Izrael i Izraelici: Biblia a nauka. Imperium asyryjskie i nowobabilońskie. Azja Mniejsza. Medowie. Powstanie perskiego imperium Ahaimenidów.

9. Bliski Wschód po panowaniem perskim.

10. Macedonia za panowania Filipa II, Aleksander Wielki i jego wyprawa na Wschód (do zdobycia Egiptu).

11. Wyprawa Aleksandra Wielkiego na Wschód (do śmierci w Babilonie).

12. Wojny między spadkobiercami Aleksandra Wielkiego. Kształtowanie się systemu państw greckich na Wschodzie.

12. Grecja i Macedonia. Egipt pod rządami dynastii ptolemejskiej. Państwo Seleukidów. Azja Mniejsza.

13. Palestyna w okresie hellenistycznym.

14. Rzymskie podboje na Wschodzie hellenistycznym.

15. Państwa greckie w Azji Środkowej. Kultura hellenistyczna.

Literatura:

Literatura obowiązkowa do egzaminu:

1. Biblia: Księga Jozuego, rozdz. 1 – 12; 23 – 24.

2. Herodot, Dzieje, Księga III, z języka greckiego przełożył i opracował Seweryn Hammer, Warszawa 2002 (lub inne wydanie w tym samym przekładzie).

3. Plutarch z Cheronei, Aleksander Wielki w: Plutarch z Cheronei, Żywoty sławnych mężów, tom I, przeł. i opr. Mieczysław Brożek, Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo 1977 (lub wydanie De Agostini Polska Sp. z o. o. 2004).

4. Jaczynowska Maria - Musiał Danuta - Stępień Marek, Historia starożytna, Warszawa 2008, s. 7-230.

5. Liverani Mario, Historia starożytnego Izraela, Warszawa 2010.

Literatura uzupełniająca (wybrane pozycje):

1. Ziółkowski Adam, Historia Powszechna. Starożytność. Warszawa 2009, s. 17-694.

2. Bravo Benedetto, Wipszycka-Bravo Ewa, Historia starożytnych Greków, t. 3, Warszawa 1992 (Aleksander Wielki i hellenizm).

Umberti Maria Luisa, Wprowadzenie do historii starożytnego Bliskiego Wschodu, Warszawa 2010.

4. Cary Max, Scullard Haward Hayes, Dzieje Rzymu, t. 1-2, Warszawa 1992.

5. Ciałowicz Krzysztof, Początki cywilizacji egipskiej, Warszawa-Kraków 1999.

6. Green Peter, Aleksander Wielki, Warszawa 1978.

7. Hammond Nicolas G. L., Dzieje Grecji, Warszawa 1973.

8. Lévêque Pierre, Świat grecki, Warszawa 1973.97. Lipińska Jadwiga, W cieniu piramid, Wrocław 2003.

9. Mieroop van de Marc, Historia starożytnego Bliskiego Wschodu, Kraków 2008.

10. Nowogórski Przemysław, Powstanie pisma hebrajskiego i jego kulturowe znaczenie w: „Żydzi i judaizm we współczesnych badaniach polskich, tom V, red. K. Pilarczyk, Kraków 2010, 109 – 122.

11. Tenże, Azjatycka flanka imperium: Kanaan w mocarstwowej polityce egipskiej, SACh 21 (2016), s. 37 – 56.

12. Schlögl Herman A., Starożytny Egipt, Warszawa 2009.

13. Składanek Bogdan, Historia Persji, t. 1, Warszawa 2004.

14. Wilkinson Toby, Powstanie i upadek starożytnego Egiptu, Poznań 2011.

15. Wolski Józef, Dzieje i upadek imperium Seleucydów, Kraków 1999.

Efekty kształcenia i opis ECTS:

EK1 -student zna podstawową terminologię z zakresu historii starożytnej Bl. Wschodu; geografii fizycznej i historycznej;

EK2 - student ma wiedzę o możliwości interpretacji faktów na podlożu historucznym, kulturowym i politycznym oraz geograficznym;

EK3 - student ma wiedzę o kierunkach badawczych w historii starożytnej Bl. Wsch.;

EK4 - ma wstępną umiejętność interpretacji różnego materiału źródłowego i naukowego;

EK5 - potrafi posługiwać się podstawowymi pojęciami naukowymi;

EK6 - potrafi korzystać z różnego rodzaju materiałów pomocniczych;

EK7 - umie formułować wystąpienia ustne i pisemne;

EK8 - ma świadomość swojej wiedzy'

EK9 - ma świadomość sensu badań historycznych nad Bl. Wsch.

EK10 - ma świadomość odpowiedzialności za dziedzictwo historyczne Bl. Wschodu.

ECTS 3 punkty: udział w wykładzie ; uzupełnienie matriału o lekturę osobistą; przygotowanie do egzaminu

Metody i kryteria oceniania:

Egzamin pisemny.

Egzamin obejmuje wiedzę przekazaną na wykładzie oraz literaturę obowiązkową studiowaną indywidualnie.

Uczestnictwo w wykładach jest obowiązkowe. Dopuszczalne max. 2 nieobecności. Większa liczba nieobecności skutkuje brakiem odpuszczenia do egzaminu semestralnego. Wyjątek stanowią wypadki losowe lub przewlekła choroba udokumentowana medycznie.

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
ul. Dewajtis 5,
01-815 Warszawa
tel: +48 22 561 88 00 https://uksw.edu.pl
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)