Nauki pomocnicze historii. Heraldyka, falersytyka, ikonografia, archeologia prawna, kostiumologia, numizmatyka
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | WS-NH-HI-NPH-H |
Kod Erasmus / ISCED: |
08.3
|
Nazwa przedmiotu: | Nauki pomocnicze historii. Heraldyka, falersytyka, ikonografia, archeologia prawna, kostiumologia, numizmatyka |
Jednostka: | Instytut Nauk Historycznych |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Punkty ECTS: | 3 |
Poziom przedmiotu: | podstawowy |
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się: | wpisz symbol/symbole efektów kształcenia HI1_W03 HI1_W04 HI1_U02 HI1_K05 |
Skrócony opis: |
Cel dydaktyczny przedmiotu: - Zapoznanie studenta z problematyką nauk pomocniczych historii, głównie z zakresu heraldyki, falerystyki, ikonografii, archeologii prawnej, kostiumologii, numizmatyki i innych mających fundamentalne znaczenie w metodologii badań historycznych, w kształtowaniu warsztatu naukowego historyka; - Przygotowanie studenta do samodzielnej pracy ze źródłem historycznym i rozwiązywania problemów badawczych, które mogą pojawić w czasie analizy źródeł; - Rozwój kultury historycznej studenta. |
Pełny opis: |
Treści programowe zajęć: Moduł I. Zajęcia organizacyjne. Prezentacja szczegółowa treści poszczególnych modułów oraz literatury niezbędnej w procesie kształcenia. Zasady pracy i współpracy na zajęciach. Warunki zaliczenia. Uwagi i propozycje studentów. Moduł II. Heraldyka – podstawowe pojęcia, tradycje i perspektywy badań heraldycznych, metody badawcze, herb i heraldyka w badaniach historycznych. Moduł III. Heraldyka. Geneza herbu. Herb w kulturze europejskiej i polskiej. Rody heraldyczne. Zagadnienia: adopcja, nobilitacji i indygenatu. Ochrona prawna herbu - heroldie. Herbarze polskie. Elementy składowe herbu: klejnot, korona, hełm, labry, tarcza, godło, tynktury, strony. Moduł IV. Falerystyka – podstawowe pojęcia i definicje, tradycje i perspektywy badań falerystycznych, metody badawcze, próba systematyzacji, falerystyka i jej znaczenie w badaniach historycznych. Moduł V. Falerystyka - Ordery w Europie i w Polsce. Odznaczenia. Odznaki. Znaki honorowe. Odznaczenia państwowe. Odznaczenia kościelne. Polski system orderowo-odznaczeniowy. Moduł VI. Ikonografia – podstawowe pojęcia i definicje, rozwój badań ikonograficznych. Ikonografia a ikonologia. Ikonografia chrześcijańska. Symbol, emblemat, atrybut. Moduł VII. Archeologia prawna – podstawowe pojęcia i definicje, przedmiot badań archeologii prawnej, archeologia prawna w polskich badaniach historycznych. Obiekty, atrybuty, znaki i symbole prawne. Obiekty kościelnej archeologii prawnej. Rytuał prawny. Ikonografia prawna. Moduł VIII. Archeologia prawna – regalia polskie, symbole narodowe i państwowe. Moduł IX. Kostiumologia – podstawowe pojęcia i definicje, znaczenie w badaniach historycznych. Ubiór – jego funkcje i przeznaczenie. Techniki wytwarzania ubiorów. Moda. Ubiór a tożsamość. Ubiory w Polsce. Stroje regionalne. Ubiór w malarstwie i rzeźbie. Interpretacje. Datowanie w oparciu o formę ubioru. Moduł X. Numizmatyka – podstawowe pojęcia i definicje, przedmiot zakres badań numizmatycznych, miejsce i znaczenie badań numizmatycznych w badaniach historycznych. Numizmatyka europejska. Systemy monetarne w Europie. Numizmatyka polska. Systemy monetarne w Polsce. Egzonumia. Notafilia. Skrypofilia. |
Literatura: |
Literatura niezbędna w realizacji modułów: 1. SZYMAŃSKI Józef, Nauki pomocnicze historii, Warszawa 2012. 2. IHNATOWICZ Ireneusz, Nauki pomocnicze historii XIX i XX wieku, Warszawa 1990. 3. Wielka księga heraldyki, red. A. Znamierowski, P. Dudziński, Warszawa 2008. 4. DUDZIŃSKI Paweł, Współczesna heraldyka i zwyczaje heraldyczne w Kościołach chrześcijańskich, t. 1-2, Warszawa 2007. 5. A. Znamierowski, Heraldyka i weksylologia, Warszawa 2017. 6. Leksykon symboli, opr. M. Oesterreicher-Moliwo, Warszawa 1992. 7. J. Lileyko, Regalia polskie, Warszawa 1987. 8. MAISEL Witold, Archeologia prawna Polski, Warszawa 1982. 9. MAISEL Witold, Archeologia prawna Europy, Warszawa-Poznań 1989. 10. SZWAGRZYK Józef Andrzej, Pieniądz na ziemiach polskich X-XX w., Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1973. 11. KAŁKOWSKI Tadeusz, Tysiąc lat monety polskiej, Kraków 1981. |
Efekty kształcenia i opis ECTS: |
HI1_W03 Posiada podstawową wiedzę o naukach pomocniczych historii HI1_W04 Posiada, na poziomie operacyjnym, wiedzę o warsztacie naukowym historyka. Posiada podstawową wiedzę z zakresu metodologii historii. HI1_U02 Potrafi posługiwać się krytyką wewnętrzną i zewnętrzną źródeł historycznych. Potrafi rozpoznać różne rodzaje wytworów kultury właściwych dla historii z zastosowaniem typowych metod, w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego oraz miejsca w procesie historyczno-kulturowym. HI1_K05 Ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego i tradycji zarówno na poziomie lokalnym jak i globalnym. Zdobycie podstawowej wiedzy z prezentowanych dziedzin. Zasady sporządzania i czytanie herbu, znajomość podstawowych źródeł heraldycznych, wiedza o kulturze posługiwania się znakami w Polsce. Zasady sporządzania i czytanie flag, znajomość systemów barwnych flag, protokół dyplomatyczny z zakresu weksylologii. Znajomość najważniejszych odznaczeń polskich i obcych. Wiedza o systemach monetarnych i podstawowych pojęciach z zakresu numizmatyki. Liczba punktów ECTS - 3 |
Metody i kryteria oceniania: |
Kryteria oceniania i zaliczenia: - Regularna frekwencja na zajęciach (dopuszczalne 2 nieobecności), - Znajomość literatury obligatoryjnej i wskazanej w czasie zajęć, Opracowanie i przedłożenie w formie wykładu wyznaczonego zagadnienia (interwencja warsztatowa dowodząca umiejętności formułowania tezy i dokumentowania jej), - Udział w dyskusji - Zaliczenie kolokwium ustnego |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.