Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Nauki pomocnicze historii. Heraldyka, falersytyka, ikonografia, archeologia prawna, kostiumologia, numizmatyka

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: WS-NH-HI-NPH-H
Kod Erasmus / ISCED: 08.3 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0222) Historia i archeologia Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Nauki pomocnicze historii. Heraldyka, falersytyka, ikonografia, archeologia prawna, kostiumologia, numizmatyka
Jednostka: Instytut Nauk Historycznych
Grupy:
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Punkty ECTS:

3

Poziom przedmiotu:

podstawowy

Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się:

wpisz symbol/symbole efektów kształcenia

HI1_W03

HI1_W04

HI1_U02

HI1_K05

Skrócony opis:

Cel dydaktyczny przedmiotu:

- Zapoznanie studenta z problematyką nauk pomocniczych historii, głównie z zakresu heraldyki, falerystyki, ikonografii, archeologii prawnej, kostiumologii, numizmatyki i innych mających fundamentalne znaczenie w metodologii badań historycznych, w kształtowaniu warsztatu naukowego historyka;

- Przygotowanie studenta do samodzielnej pracy ze źródłem historycznym i rozwiązywania problemów badawczych, które mogą pojawić w czasie analizy źródeł;

- Rozwój kultury historycznej studenta.

Pełny opis:

Treści programowe zajęć:

Moduł I. Zajęcia organizacyjne. Prezentacja szczegółowa treści poszczególnych modułów oraz literatury niezbędnej w procesie kształcenia. Zasady pracy i współpracy na zajęciach. Warunki zaliczenia. Uwagi i propozycje studentów.

Moduł II. Heraldyka – podstawowe pojęcia, tradycje i perspektywy badań heraldycznych, metody badawcze, herb i heraldyka w badaniach historycznych.

Moduł III. Heraldyka. Geneza herbu. Herb w kulturze europejskiej i polskiej. Rody heraldyczne. Zagadnienia: adopcja, nobilitacji i indygenatu. Ochrona prawna herbu - heroldie. Herbarze polskie. Elementy składowe herbu: klejnot, korona, hełm, labry, tarcza, godło, tynktury, strony.

Moduł IV. Falerystyka – podstawowe pojęcia i definicje, tradycje i perspektywy badań falerystycznych, metody badawcze, próba systematyzacji, falerystyka i jej znaczenie w badaniach historycznych.

Moduł V. Falerystyka - Ordery w Europie i w Polsce. Odznaczenia. Odznaki. Znaki honorowe. Odznaczenia państwowe. Odznaczenia kościelne. Polski system orderowo-odznaczeniowy.

Moduł VI. Ikonografia – podstawowe pojęcia i definicje, rozwój badań ikonograficznych. Ikonografia a ikonologia. Ikonografia chrześcijańska. Symbol, emblemat, atrybut.

Moduł VII. Archeologia prawna – podstawowe pojęcia i definicje, przedmiot badań archeologii prawnej, archeologia prawna w polskich badaniach historycznych. Obiekty, atrybuty, znaki i symbole prawne. Obiekty kościelnej archeologii prawnej. Rytuał prawny. Ikonografia prawna.

Moduł VIII. Archeologia prawna – regalia polskie, symbole narodowe i państwowe.

Moduł IX. Kostiumologia – podstawowe pojęcia i definicje, znaczenie w badaniach historycznych. Ubiór – jego funkcje i przeznaczenie. Techniki wytwarzania ubiorów. Moda. Ubiór a tożsamość. Ubiory w Polsce. Stroje regionalne. Ubiór w malarstwie i rzeźbie. Interpretacje. Datowanie w oparciu o formę ubioru.

Moduł X. Numizmatyka – podstawowe pojęcia i definicje, przedmiot zakres badań numizmatycznych, miejsce i znaczenie badań numizmatycznych w badaniach historycznych. Numizmatyka europejska. Systemy monetarne w Europie. Numizmatyka polska. Systemy monetarne w Polsce. Egzonumia. Notafilia. Skrypofilia.

Literatura:

Literatura niezbędna w realizacji modułów:

1. SZYMAŃSKI Józef, Nauki pomocnicze historii, Warszawa 2012.

2. IHNATOWICZ Ireneusz, Nauki pomocnicze historii XIX i XX wieku, Warszawa 1990.

3. Wielka księga heraldyki, red. A. Znamierowski, P. Dudziński, Warszawa 2008.

4. DUDZIŃSKI Paweł, Współczesna heraldyka i zwyczaje heraldyczne w Kościołach chrześcijańskich, t. 1-2, Warszawa 2007.

5. A. Znamierowski, Heraldyka i weksylologia, Warszawa 2017.

6. Leksykon symboli, opr. M. Oesterreicher-Moliwo, Warszawa 1992.

7. J. Lileyko, Regalia polskie, Warszawa 1987.

8. MAISEL Witold, Archeologia prawna Polski, Warszawa 1982.

9. MAISEL Witold, Archeologia prawna Europy, Warszawa-Poznań 1989.

10. SZWAGRZYK Józef Andrzej, Pieniądz na ziemiach polskich X-XX w., Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1973.

11. KAŁKOWSKI Tadeusz, Tysiąc lat monety polskiej, Kraków 1981.

Efekty kształcenia i opis ECTS:

HI1_W03

Posiada podstawową wiedzę o naukach pomocniczych historii

HI1_W04

Posiada, na poziomie operacyjnym, wiedzę o warsztacie naukowym historyka. Posiada podstawową wiedzę z zakresu metodologii historii.

HI1_U02

Potrafi posługiwać się krytyką wewnętrzną i zewnętrzną źródeł historycznych. Potrafi rozpoznać różne rodzaje wytworów kultury właściwych dla historii z zastosowaniem typowych metod, w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego oraz miejsca w procesie historyczno-kulturowym.

HI1_K05

Ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego i tradycji zarówno na poziomie lokalnym jak i globalnym.

Zdobycie podstawowej wiedzy z prezentowanych dziedzin. Zasady sporządzania i czytanie herbu, znajomość podstawowych źródeł heraldycznych, wiedza o kulturze posługiwania się znakami w Polsce. Zasady sporządzania i czytanie flag, znajomość systemów barwnych flag, protokół dyplomatyczny z zakresu weksylologii. Znajomość najważniejszych odznaczeń polskich i obcych. Wiedza o systemach monetarnych i podstawowych pojęciach z zakresu numizmatyki.

Liczba punktów ECTS - 3

Metody i kryteria oceniania:

Kryteria oceniania i zaliczenia:

- Regularna frekwencja na zajęciach (dopuszczalne 2 nieobecności),

- Znajomość literatury obligatoryjnej i wskazanej w czasie zajęć,

Opracowanie i przedłożenie w formie wykładu wyznaczonego zagadnienia (interwencja warsztatowa dowodząca umiejętności formułowania tezy i dokumentowania jej),

- Udział w dyskusji

- Zaliczenie kolokwium ustnego

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
ul. Dewajtis 5,
01-815 Warszawa
tel: +48 22 561 88 00 https://uksw.edu.pl
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)