Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Teologia dogmatyczna - mariologia, eklezjologia

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: WT-DTE-TME
Kod Erasmus / ISCED: 08.2 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0221) Religia i teologia Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Teologia dogmatyczna - mariologia, eklezjologia
Jednostka: Instytut Teologii Ogólnej
Grupy:
Punkty ECTS i inne: 3.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Dyscyplina naukowa, do której odnoszą się efekty uczenia się:

nauki teologiczne

Poziom przedmiotu:

podstawowy

Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się:

TMA_W01, TMA_W04, TMA_W06, TMA_W17

TMA_U01, TMA_U02, TMA_U04, TMA_U05, TMA_U12

TMA_K08 TMA_U01, TMA_U02, TMA_U04)

Wymagania wstępne:

Znajomość Katechizmu Kościoła Katolickiego oraz Wstępu do teologii.

Skrócony opis:

Poziom przedmiotu: podstawowy

Celem wykładu jest ukazanie nauki Kościoła o Najświętszej Maryi Pannie i Jej roli w tajemnicy Chrystusa i Kościoła. Najpierw zostanie omówiona nauka o Błogosławionej Dziewicy w Piśmie Świętym a następnie poszczególne dogmaty maryjne. Ponadto zostaną omówione kwestie: pośrednictwa Maryi, Jej udziału w dziele Odkupienia a także relacje: Maryja a Duch Święty oraz Maryja a Kościół. Na zakończenie zostanie podjęta kwestia prywatnych objawień maryjnych.

W części eklezjologicznej zostaną omówione najważniejsze elementy nauki o Kościele, głównie w Świetle Pisma Świętego i nauki Soboru Watykańskiego II.

Pełny opis:

1. Zarys historii mariologii oraz proroctwa dotyczące Maryi w Starym Testamencie.

2. Postać Maryi w ewangeliach synoptycznych.

3. Maryja w ewangelii św. Jana i w Apokalipsie.

4. Boże Macierzyństwo NMP.

5. Wieczyste Dziewictwo NMP.

6. Niepokalane Poczęcie Maryi.

7. Wniebowzięcie NMP.

8. Udział Maryi w dziele Odkupienia.

9. Powszechne macierzyństwo Maryi i jej pośrednictwo.

10. Maryja a Kościół. Ralacja: Duch święty - Maryja.

11. Cechy charakterystyczne współczesnego kultu maryjnego. Zasady odnowy kultu maryjnego wg adhortacji "Marialis Cultus".

12. Biblijne nazwy, obrazy i określenia Kościoła.

13. Ustanowienie Kościoła i jego teologiczna geneza.

14. Znamiona Kościoła: Kościół: "Jeden, święty, powszechny i apostolski".

15. Hierarchiczna struktura Kościoła. Nauczycielski Urząd Kościoła.

Literatura:

Lektura obowiązkowa:

Ewangelia Pana naszego Jezusa Chrystusa.

Sobór Watykański II, Konstytucja dogmatyczna o Kościele "Lumen gentium.

Paweł VI, Adhortacja apostolska "Marialis cultus" (02.02.1974).

Jan Paweł II, Encyklika “Redemptoris Mater” (25.03.1987).

Melotti L., Maryja Matka żyjących. Zarys mariologii, Niepokalanów 2009.

Bartosik G., Z Niej narodził się Jezus. Szkice z mariologii biblijnej, Niepokalanów 2013.

Warzeszak J., Misterium Kościoła, Warszawa 2004.

Lektura uzupełniająca:

Laurentin R., Matka Pana. Krótki traktat teologii maryjnej, Warszawa 1989.

Maryja w tajemnicy Chrystusa, red. S.C. Napiórkowski, St. Longosz, Niepokalanów 1997.

Mc Hugh J., Maryja w Nowym Testamencie, Niepokalanów 1998.

Bartosik G.M., Przez Ciebie jaśnieje radość. Kult Maryi w liturgiach Wschodu i Zachodu, Niepokalanów 1998.

Rymuza M., Zarys eklezjologii, Warszawa 1992.

Czaja A., Traktat o Kościele, w: Dogmatyka, red. E. Adamiak, A. Czaja, J. Majewski, t. 2, Warszawa 2006, s. 287-543.

Efekty kształcenia i opis ECTS:

Student posiada uporządkowaną, pogłębioną i szczegółową wiedzę z zakresu teologii systematycznej, zwłaszcza mariologii i eklezjologii, prowadzącą do specjalizacji.

Posiada pogłębioną wiedzę o współczesnych osiągnięciach, ośrodkach badawczych z zakresu teologii oraz ogólną wiedzę z zakresu innych nauk humanistycznych.

Posiada umiejętności badawcze z zakresu mariologii i eklezjologii. Chodzi głównie o analizę tekstów biblijnych i teologicznych, syntezę różnych idei i poglądów, dobór metod i konstrukcję narzędzi badawczych, przygotowanie i prezentację wyników, pozwalających na oryginalne rozwiązanie złożonych problemów.

Posiada umiejętność interpretacji podstawowych źródeł teologicznych z wykorzystaniem tekstów obcych.

Potrafi dokonać krytycznej analizy i interpretacji różnych poglądów teologicznych i wytworów kultury światowej w celu określenia ich znaczenia i wpływu społecznego w procesie historyczno-kulturowym.

Metody i kryteria oceniania:

Egzamin ustny z całości materiału według przerobionych tez.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2021/22" (zakończony)

Okres: 2022-02-01 - 2022-06-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Marian Kowalczyk
Prowadzący grup: Marian Kowalczyk
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzaminacyjny
Wykład - Egzaminacyjny
Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Skrócony opis:

W wykładzie wyakcentujemy przede wszystkim pełną komunię Maryi z Chrystusem, którego poczęła w chwili zwiastowania, porodziła w Betlejem i towarzyszyła Mu aż po krzyż, następnie zaś podkreślimy macierzyńską więź Maryi z każdym z wyznawców Chrystusa, dzięki któremu w realizacji swego macierzyńskiego posłannictwa jest ona prototypem Kościoła. Zaprezentujemy także konkretne oznaki uczestnictwa Maryi w zbawczej misji Chrystusa, które owocują macierzyństwem „w porządku łaski” , a także maryjne spełnienie apostolskiej miłości Kościoła do Chrystusa, dzięki której Kościół również staje się Matką.

Pełny opis:

Najpierw zwrócimy uwagę na przygotowanie Maryi do zbawczej misji w Kościele w misterium Niepokalanego Poczęcia, a także na odpowiedź Maryi na Boże powołanie do zbawczej misji Kościoła oraz wymowę Bożego Macierzyństwa Maryi. Podkreślimy istotny fakt, że Dziewica Maryja cieszyła się zawsze pełnią łaski, właściwą dla danego etapu Jej misji. Pełnia łaski Jej Niepokalanego Poczęcia wzrastała, dzięki potwierdzonej życiem odpowiedzi na Boże powołanie. Maryja doświadczała w swoim życiu kolejnych aktów zbawczej miłości Boga Ojca, którego podstawą jest Boże Macierzyństwo, finałem zaś szeroko rozumiane misterium paschalne Chrystusa, zakończone Pięćdziesiątnicą – Zielonymi Świętami. Ze wszystkich tych tajemnic życia Maryi płyną konkretne wnioski dla zaangażowania wszystkich wyznawców Jezusa Chrystusa i członków Jego Kościoła. Ukazując Kościół podkreślmy zwłaszcza jego przymioty, a także złożoność urzeczywistniania się Kościoła jako wspólnoty ludu Bożego, misterium oraz eschatyczne spełnienie.

Literatura:

Sobór Watykański II, Konstytucja dogmatyczna o Kościele Lumen gentium.

Jan Paweł II, Encyklika Redemptoris Mater (25.03.1987).

Człowiek we wspólnocie Kościoła , red. L. Balter, wyd. ATK, Warszawa 1979

Siudy T., Maryja wzorem pielgrzymującego Kościoła, AK 110(1988) z. 3, s. 407-415.

Królikowski J., Maryja w pamięci Kościoła: mariologia, cz. 1 wyd. Biblos, Tarnów 1999

Balter L., Boże Macierzyństwo Maryi, Com 20(2000) nr 6, s. 39-81

Bartnik Cz. S., Matka Boża, Lublin 2003

Ratzinger J., Pielgrzymująca wspólnota wiary. Kościół jako komunia, Kraków 2003

Dogmatyka, t. 2, Biblioteka „Więzi”, Warszawa 2006.

Kałdon S. M., Najświętsza Maryja Dziewica w wierze Kościoła, Kraków 2006

Watkins Christine, Zawierzenie pod płaszczem Maryi. Duchowy ratunek z nieba, Esprit, Kraków 2021

Watkins Christine, Mężczyźni i Maryja. Jak wygrać najważniejszą bitwę w życiu, Esprit, Kraków 2022

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2022/23" (zakończony)

Okres: 2023-02-01 - 2023-06-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Marian Kowalczyk
Prowadzący grup: Marian Kowalczyk
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzaminacyjny
Wykład - Egzaminacyjny
Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Skrócony opis:

W wykładzie wyakcentujemy przede wszystkim pełną komunię Maryi z Chrystusem, którego poczęła w chwili zwiastowania, porodziła w Betlejem i towarzyszyła Mu aż po krzyż, następnie zaś podkreślimy macierzyńską więź Maryi z każdym z wyznawców Chrystusa, dzięki któremu w realizacji swego macierzyńskiego posłannictwa jest ona prototypem Kościoła. Zaprezentujemy także konkretne oznaki uczestnictwa Maryi w zbawczej misji Chrystusa, które owocują macierzyństwem „w porządku łaski” , a także maryjne spełnienie apostolskiej miłości Kościoła do Chrystusa, dzięki której Kościół również staje się Matką.

Pełny opis:

Najpierw zwrócimy uwagę na przygotowanie Maryi do zbawczej misji w Kościele w misterium Niepokalanego Poczęcia, a także na odpowiedź Maryi na Boże powołanie do zbawczej misji Kościoła oraz wymowę Bożego Macierzyństwa Maryi. Podkreślimy istotny fakt, że Dziewica Maryja cieszyła się zawsze pełnią łaski, właściwą dla danego etapu Jej misji. Pełnia łaski Jej Niepokalanego Poczęcia wzrastała, dzięki potwierdzonej życiem odpowiedzi na Boże powołanie. Maryja doświadczała w swoim życiu kolejnych aktów zbawczej miłości Boga Ojca, którego podstawą jest Boże Macierzyństwo, finałem zaś szeroko rozumiane misterium paschalne Chrystusa, zakończone Pięćdziesiątnicą – Zielonymi Świętami. Ze wszystkich tych tajemnic życia Maryi płyną konkretne wnioski dla zaangażowania wszystkich wyznawców Jezusa Chrystusa i członków Jego Kościoła. Ukazując Kościół podkreślmy zwłaszcza jego przymioty, a także złożoność urzeczywistniania się Kościoła jako wspólnoty ludu Bożego, misterium oraz eschatyczne spełnienie.

Literatura:

Sobór Watykański II, Konstytucja dogmatyczna o Kościele Lumen gentium.

Jan Paweł II, Encyklika Redemptoris Mater (25.03.1987).

Człowiek we wspólnocie Kościoła , red. L. Balter, wyd. ATK, Warszawa 1979

Siudy T., Maryja wzorem pielgrzymującego Kościoła, AK 110(1988) z. 3, s. 407-415.

Królikowski J., Maryja w pamięci Kościoła: mariologia, cz. 1 wyd. Biblos, Tarnów 1999

Balter L., Boże Macierzyństwo Maryi, Com 20(2000) nr 6, s. 39-81

Bartnik Cz. S., Matka Boża, Lublin 2003

Ratzinger J., Pielgrzymująca wspólnota wiary. Kościół jako komunia, Kraków 2003

Dogmatyka, t. 2, Biblioteka „Więzi”, Warszawa 2006.

Kałdon S. M., Najświętsza Maryja Dziewica w wierze Kościoła, Kraków 2006

Królikowski J., Nie mamy prawa milczeć! Apologia Kościoła, wyd. Biały Kruk, Kraków 2021.

Watkins Christine, Zawierzenie pod płaszczem Maryi. Duchowy ratunek z nieba, Esprit, Kraków 2021.

Watkins Christine, Mężczyźni i Maryja. Jak wygrać najważniejszą bitwę w życiu, wyd. Esprit, Kraków 2022.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/24" (zakończony)

Okres: 2024-02-15 - 2024-06-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Marian Kowalczyk
Prowadzący grup: Marian Kowalczyk
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzaminacyjny
Wykład - Egzaminacyjny
Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Skrócony opis:

Celem wykładu jest ukazanie nauki Kościoła o Najświętszej Maryi Pannie i Jej roli w tajemnicy Chrystusa i Kościoła. Najpierw zostanie omówiona nauka o Błogosławionej Dziewicy w Piśmie Świętym a następnie poszczególne dogmaty maryjne. Ponadto zostaną omówione kwestie: pośrednictwa Maryi, Jej udziału w dziele Odkupienia a także relacje: Maryja a Duch Święty oraz Maryja a Kościół. Na zakończenie zostanie podjęta kwestia prywatnych objawień maryjnych.

W części eklezjologicznej zostaną omówione najważniejsze elementy nauki o Kościele, głównie w Świetle Pisma Świętego i nauki Soboru Watykańskiego II.

Pełny opis:

Podczas wykładu zostanie wyakcentowana pełna komunia Maryi z Chrystusem, którego poczęła w chwili zwiastowania, porodziła w Betlejem i towarzyszyła Mu aż po krzyż. Równocześnie omówimy poszczególne dogmaty Maryjne. Następnie pochylimy sie nad macierzyńską więzią Maryi z każdym z wyznawców Chrystusa, dzięki któremu w realizacji swego apostolskiego posłannictwa jest ona prototypem Kościoła. Zaprezentujemy także konkretne oznaki uczestnictwa Maryi w misji Chrystusa, które owocują macierzyństwem „w porządku łaski” , a także maryjne spełnienie miłości Kościoła do Chrystusa, dzięki której Kościół również staje się Matką. Nie zapomnimy ponadto o uosobieniach apostolskiej gorliwości o zbawienie świata na wzór Maryi. Będzie to płynne przejście do tez eklezjologicznych.

Literatura:

Sobór Watykański II, Konstytucja dogmatyczna o Kościele "Lumen gentium.

Paweł VI, Adhortacja apostolska "Marialis cultus" (02.02.1974).

Jan Paweł II, Encyklika “Redemptoris Mater” (25.03.1987).

Melotti L., Maryja Matka żyjących. Zarys mariologii, Niepokalanów 1993.

Laurentin R., Matka Pana. Krótki traktat teologii maryjnej, Warszawa 1989.

Maryja w tajemnicy Chrystusa, red. S.C. Napiórkowski, St. Longosz, Niepokalanów 1997.

Mc Hugh J., Maryja w Nowym Testamencie, Niepokalanów 1998.

Bartosik G.M., Przez Ciebie jaśnieje radość. Kult Maryi w liturgiach Wschodu i Zachodu, Niepokalanów 1998.

Rymuza M., Zarys eklezjologii, Warszawa 1992.

Bartnik Cz. S., Dogmatyka katolicka, t. II. Lublin 2003, s. 7-267; 271-494.

Hierzenberger G., Nedomansky O., Księga objawień maryjnych od I do XX wieku, Warszawa 2003

Bartosik G., Z Niej narodził się Jezus. Szkice z mariologii biblijnej, Niepokalanów 2004.

Warzeszak J., Misterium Kościoła, Warszawa 2004.

Czaja A., Traktat o Kościele, w: Dogmatyka, red. E. Adamiak, A. Czaja, J. Majewski, t. 2, Warszawa 2006, s. 287-543.

Kościół: biblijne obrazy Kościoła, red. P. Łabuda, wyd. Biblos, Tarnów 2018.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2024/25" (w trakcie)

Okres: 2025-02-15 - 2025-06-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Grzegorz Bartosik
Prowadzący grup: Grzegorz Bartosik
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzaminacyjny
Wykład - Egzaminacyjny
Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
ul. Dewajtis 5,
01-815 Warszawa
tel: +48 22 561 88 00 https://uksw.edu.pl
kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.1.0-5 (2025-02-26)