Metody i techniki badań społecznych - badania jakościowe [WSE-SO-MiTBS-BJ] Semestr letni 2021/22
Ćwiczenia, grupa nr 2

Literatura podstawowa:

1. Denzin N. K., Lincoln Y. S., Dziedzina i praktyka badań jakościowych w: Denzin N. K., Lincoln Y. S. (red.), Metody badań jakościowych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010, tom 1, s. 19-76.

2. Angrosino M. V., Obserwacja w nowym kontekście. Etnografia, pedagogika i rozwój problematyki społecznej, w: Denzin N. K., Lincoln Y. S. (red.), Metody badań jakościowych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010, tom 2, s. 129-149.

Miller P., Wprowadzenie do obserwacji online: warianty i ograniczenia techniki badawczej, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 8, nr 1/2012, s. 76–97.

3. Konecki K., Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana, PWN, Warszawa 2000, s. 145-168.

4. Fontana A., Frey J. H., Wywiad. Od neutralności do politycznego zaangażowania, w: Denzin N. K., Lincoln Y. S. (red.), Metody badań jakościowych, Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 2010, tom 2, s. 81-121.

Miński R., Wywiad pogłębiony jako technika badawcza. Możliwości wykorzystania IDI w badaniach ewaluacyjnych, "Przegląd Socjologii Jakościowej", tom 13, numer 3/2017, s. 30-51.

5. Kamberelis G., Dimitriadis G., Wywiady zogniskowane. Strategiczne artykulacje pedagogiki, polityki i badań, w: Denzin N. K., Lincoln, Y., Metody badań jakościowych, PWN, Warszawa 2010, tom 2, s. 351-377.

6. Konecki K., Wizualne wyobrażenia. Główne strategie badawcze w socjologii wizualnej a metodologia teorii ugruntowanej, "Przegląd Socjologii Jakościowej", tom 1, numer 1/2005.

Rogowski Ł., Socjologia wizualna w praktyce: empiryczne przykłady współpracy socjologów z fotografami, "Rocznik Lubuski", tom 41, część 1, 2015, s. 79-92.

7. Rapley T., Analiza konwersacji, dyskursu i dokumentów, PWN Warszawa 2010, rozdz. 7 i 9.

Literatura uzupełniająca:

Konecki K., Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana, PWN, Warszawa 2000, s. 7-23, 24-58, 169-181.

Silverman D., Interpretacja danych jakościowych, PWN, Warszawa 2007, s. 39-49, 52-67.

Flick U., Projektowanie badania jakościowego, PWN, Warszawa 2010, s. 73-95, 137-146.

Kvale S., Prowadzenie wywiadów, Warszawa 2010.

Maison D., Zogniskowane wywiady grupowe. Jakościowa metoda badań marketingowych, Warszawa 2001, s. 40-95 i 113-154.

Dukaczewska-Nałęcz A., Zogniskowane wywiady grupowe - jakościowa technika badawcza, w: Domanski H., Lutynska K., Rostocki A (red.), Spojrzenie na metodę. Studia z metodologii badań socjologicznych, Warszawa 1999.

Lofland J., Snow D. A., Anderson L., Lofland L. H., Analiza układów społecznych, Warszawa 2009, rozdz. 9 i 10.

Gibbs G., Analizowanie danych jakościowych, Warszawa 2011, rozdz. 4, 6 i 7.

Sztompka P., Socjologia wizualna. Fotografia jako metoda badawcza, PWN 2006.

1. Metody i techniki badań społecznych - badania jakościowe. Zagadnienia wprowadzające: badania jakościowe, czyli jakie?

2. Charakterystyka podejścia jakościowego, porównanie jakościowych i ilościowych metod badawczych, badania jakościowe w Polsce.

3. Wybrane podejścia w badaniach jakościowych.

4. Obserwacja jako metoda gromadzenia danych jakościowych. Omówienie podstaw teoretycznych i przygotowanie do zadania praktycznego.

5. Obserwacja - prezentacja wyników prac w zespołach badawczych.

6. Prowadzenie wywiadów. Wywiad swobodny jako technika zdobywania informacji.

7. Konstruowanie narzędzi do wywiadów swobodnych i wprowadzenie w zasady ich przeprowadzania.

8. Wywiad swobodny - realizacja zadania badawczego i omówienie jego wyników.

9. Zogniskowane wywiady grupowe. Podstawy badan fokusowych.

10. Wywiad grupowy a wywiad indywidualny - porównanie.

11. Analiza danych jakościowych. Zasady przygotowywania raportu z badań.

12. Analiza zawartości przekazów. Socjologia wizualna.

13. Analiza treści (dokumentów). Media w badaniach jakościowych.

14. Analiza danych - prezentacja wyników zadania badawczego.

15. Podsumowanie omawianych zagadnień w zakresie metod gromadzenia i analizy danych jakościowych oraz wyników badań terenowych.

Efekty uczenia się w obszarze wiedzy osiągane są metodą polegającą na omówieniu teoretycznych podstaw w zakresie metod i technik badań jakościowych w oparciu o lekturę zdanych tekstów, z zastosowaniem prezentacji multimedialnej i dyskusji okrągłego stołu.

Weryfikacja efektów kształcenia: realizacja zadań badawczych w małych zespołach, raport z badań, prezentacja wyników w grupie.

Efekty kształcenia w obszarze umiejętności osiągane są metodą ćwiczeń praktycznych i indywidualnej lektury tekstów.

Weryfikacja efektów: realizacja zadań badawczych w małych zespołach, raport z badań, prezentacja wyników w grupie.

Na pozytywną ocenę z ćwiczeń składają się:

- uczestnictwo w zajęciach (dopuszczalne 2 nieobecności nieusprawiedliwione) - 15%

- systematyczna lektura zadanych tekstów i udział w dyskusji - 20%

- realizacja zadań badawczych w grupach (3 w semestrze): przeprowadzenie badań terenowych i prezentacja wyników i doświadczeń na ćwiczeniach; za każde zadanie wystawiana jest ocena cząstkowa na podstawie kryteriów podanych w opisie (Moodle) - 60%

- wykonanie ewentualnych zadań na platformie Moodle - 5%

Na ocenę ndst (2,0) student:

- nie identyfikuje żadnych omawianych metod, technik i narzędzi pozyskiwania danych jakościowych,

- nie potrafi opracować narzędzi badawczych ani zaproponować własnej koncepcji badań,

- nie potrafi właściwie analizować przyczyn i przebiegu konkretnych procesów i zjawisk społecznych z zastosowaniem wybranych metod badawczych w obszarze badań jakościowych,

-nie podejmuje się przygotowania projektów badawczych indywidualnie lub w zespole.

Na ocenę dst (3,0) student:

- identyfikuje niektóre metody, techniki i narzędzia pozyskiwania danych jakościowych,

- potrafi częściowo opracować narzędzia badawcze, a proponowana koncepcja badań własnych ma wiele niedociągnięć,

- potrafi częściowo analizować przyczyny i przebieg konkretnych procesów i zjawisk społecznych z zastosowaniem wybranych metod badawczych w obszarze badań jakościowych,

- podejmuje się przygotowania projektów badawczych w ograniczonym zakresie, indywidualnie lub w zespole.

Na ocenę db (4,0) student:

- poprawnie identyfikuje metody, techniki i narzędzia pozyskiwania danych jakościowych,

- potrafi poprawnie opracować narzędzia badawcze oraz zaproponować własną koncepcję realizacji badań,

- potrafi poprawnie analizować przyczyny i przebieg konkretnych procesów i zjawisk społecznych z zastosowaniem wybranych metod badawczych w obszarze badań jakościowych,

- podejmuje się przygotowania projektów badawczych, indywidualnie lub w zespole.

Na ocenę bdb (5,0) student:

- doskonale identyfikuje metody, techniki i narzędzia pozyskiwania danych jakościowych,

- z łatwością opracowuje narzędzia badawcze oraz proponuje własną koncepcję realizacji badań,

- potrafi w sposób pogłębiony analizować przyczyny i przebieg konkretnych

procesów i zjawisk społecznych z zastosowaniem wybranych metod badawczych w obszarze badań jakościowych,

- chętnie podejmuje się przygotowania projektów badawczych, pracując indywidualnie i/lub w zespole oraz uwzględnia wielorakie aspekty naukowe swoich przedsięwzięć.