Analiza dzieła literackiego [WH-FP-I-1-AnalizDzie] Semestr letni 2021/22
Ćwiczenia, grupa nr 1

WYKAZ LITERATURY PODSTAWOWEJ:

H.G. Gadamer, Tekst i interpretacja, w: tegoż, Język i rozumienie, przeł. P. Dehnel i B. Sierocka, Warszawa 2003.

- M. Głowiński, T. Kostkiewiczowa, A. Okopień-Sławińska, J. Sławiński, Słownik terminów literackich, Wrocław 1972 lub wyd. następne.

- S. Sawicki, Uwagi o analizie utworu literackiego, w tomie: Poetyka. Interpretacja. Sacrum, Warszawa 1981.

- Wartość i sens. Aksjologiczne aspekty teorii interpretacji, red. A. Tyszczyk, E. Fiała, R. Zajączkowski, Lublin 2003.

WYKAZ LITERATURY UZUPEŁNIAJĄCEJ:

- A. Dziadek, Obraz jako interpretant: na przykładzie polskiej poezji współczesnej, „Pamiętnik Literacki” 2001, nr 92/2, s. 127-148.

- H. Markiewicz, Interpretacja semantyczna dzieł literackich, w tomie: Wymiary dzieła literackiego, Kraków 1984 (i wyd. nast.).

- J. Sławiński, Analiza, interpretacja i wartościowanie dzieła literackiego, w: Problemy metodologiczne współczesnego literaturoznawstwa, red. H. Markiewicz i J. Sławiński, Kraków 1976 lub w: tegoż, Próby teoretycznoliterackie, Warszawa 1992.

- J. Sławiński, O problemach „sztuki interpretacji”, w tomie: Dzieło, język, tradycja, Kraków 1988.

- J. Sławiński, Miejsce interpretacji, Gdańsk 2001.

- Ż. Nalewajk, Problem nadinterpretacji w badaniach literackich, „Tekstualia” nr 1, 2017, s. 5-14.

TEKSTY INTERPRETACYJNEJ:

- Czytamy utwory współczesne. Analizy, red. T. Kostkiewiczowa, I. Okopień-Sławińska, J. Sławiński, Warszawa 1967.

- Dramat polski. Interpretacje, red. J. Ciechowicz, Z. Majchrowski, t. 1, t. 2, Gdańsk 2001.

- Liryka polska. Interpretacje, red. J. Prokop, J. Sławiński, Gdańsk 2001.

- Nowela. Opowiadanie. Gawęda. Interpretacje małych form narracyjnych, red. K. Bartoszyński, M. Jasińska, S. Sawicki, Warszawa 1974 (lub wyd. nast.).

- Sztuka interpretacji, wybór i oprac. H. Markiewicz, t. 1, Wrocław 1971, t. 2, Wrocław 1973.

1. „Czytanie jest podróżą po cudzych umysłach, podróżą nieraz ciekawszą i bardziej pouczającą od zwiedzania obcych krajów” - wprowadzenie. Omówienie programu zajęć i warunków zaliczenia.

2. „Słowa, słowa, słowa”– czym jest analiza literacka?

3. „Autor pisze tylko połowę książki, druga połowa należy do czytelnika” – o sztuce interpretacji dzieła literackiego.

4. „Proszę niech ze mną za raz me rymy nie giną,/ Ale kiedy ja umrę, ony niechaj słyną […]” - struktura dzieła literackiego. Analiza tekstu wobec poetyki i historii literatury.

5. „Prawdziwa książka jest siecią, której oka stanowią słowa.” – egzegeza tekstu literackiego.

6. „Każdy wiek i każdy poszczególny twórca ma swoją odmienną rzeczywistość” – koncept artysty a tradycja literacka. Analiza dzieła literackiego wobec historii literatury.

7. „Piszę fikcję, ale nigdy nie jest to coś wyssanego z palca” – o korespondencji sztuk i dialogu międzytekstowym.

8. „Dwa są źródła poznania; wcześniejsze to poznanie wyrazów, późniejsze – to poznanie rzeczy” – badacz wobec literatury przedmiotu.

9. „Dążenie do wartości wyższych nie jest arystokratycznym przywilejem wybranych, ale może być udziałem wielu, pod warunkiem że zdobędą się na wysiłek samodzielności, doskonalenia smaku i umysłu, odrzucenia łatwizny” – o poszukiwaniu sensu tekstu.

10. „Ekscentryczność – szukanie nietypowych punktów widzenia” – w stronę rozprawy interpretacyjnej.

11. „Od czasu do czasu trzeba spojrzeć na świat oczami kogoś innego. Podobno wtedy, zaczyna się dostrzegać tajemnicę świata i człowieka – inne sposoby patrzenia na tekst: parafraza, ekfraza.

12. „Mieć fantazję nie znaczy coś sobie wymyślać. To znaczy tworzyć coś z tego, co istnieje” – analiza porównawcza utworów literackich.

13. „Sztuka nie jest lustrem, które może podtrzymywać społeczeństwo, ale młotem, za pomocą którego można je kształtować” – reinterpretacja.

14. Rozprawa interpretacyjna – praca końcowa, analiza dzieła literackiego.

15. Omówienie prac zaliczeniowych, wystawienie ocen końcowych.

METODY DYDAKTYCZNE:

Zajęcia ćwiczeniowe o charakterze warsztatowym, konwersatoryjnym. Skupione są wokół wnikliwej analizy i interpretacji tekstów literackich. Główną metodą dydaktyczną jest dyskusja moderowana, burza mózgów, praca w grupie, a także elementy wykładu.

SPOSOBY WERYFIKACJI EFEKTÓW UCZENIA SIĘ:

- ocena aktywności studentów na zajęciach;

- ocena przygotowanych krótkich prezentacji;

- ocena pisemnej pracy zaliczeniowej (analiza tekstu literackiego).

Metody oceniania efektów kształcenia z zakresu wiedzy:

- analiza tekstu literackiego przeprowadzana na zajęciach, pod kierunkiem prowadzącego;

- pisemna analiza tekstu literackiego (na zakończenie cyklu zajęć – praca semestralna na ocenę).

Metody oceniania efektów kształcenia z zakresu umiejętności:

- dyskusja na zajęciach, samodzielna analiza wybranych fragmentów literatury przedmiotu, praca w grupie zajęciowej oraz w mniejszych zespołach;

- analiza poszczególnych problemów danego tekstu literackiego (praca zespołowa w grupie lub w mniejszych zespołach);

- przygotowywanie prezentacji wybranych problemów badawczych (samodzielne pogłębianie wiedzy na wybrane zagadnienia związane z analizą omawianych dzieł literackich).

Metody oceniania efektów kształcenia z zakresu kompetencji społecznych:

- ocenianie ciągłe, podczas zajęć. Bierze się pod uwagę umiejętność współpracy w grupie lub w mniejszych zespołach;

- umiejętność dyskusji i polemiki w trakcie wypowiedzi ustnych;

- umiejętność prezentacji przygotowanych wcześniej materiałów (autoprezentacja).

Niedostateczną ocenę otrzymuje Student, który nie opanował efektów kształcenia:

- nie bierze czynnego udziału w zajęciach;

- nie rozumie, czym jest analiza dzieła literackiego;

- nie zna poszczególnych ogniw analizy;

- nie potrafi samodzielnie przeprowadzić analizy dzieła literackiego;

- otrzymał ocenę niedostateczną z pracy zaliczeniowej.

Dostateczną ocenę otrzymuje Student, który:

- sporadycznie bierze aktywny udział w zajęciach;

- rozumie, czy jest analiza dzieła literackiego;

- zna poszczególne ogniwa analizy i wie do czego służą wypracowane na gruncie sztuki interpretacji narzędzia badawcze;

- potrafi zreferować wybrane artykuły z literatury przedmiotu;

- potrafi pracować w grupie lub w zespole;

- posiada dostateczne umiejętności interpretacji dzieł literackich;

- uzyskał ocenę dostateczną z pracy pisemnej (zaliczeniowej).

Dobrą ocenę otrzymuje Student, który:

- bierze aktywny udział w zajęciach;

- rozumie, czym jest analiza dzieła literackiego;

- dobrze zna poszczególne ogniwa analizy i wie do czego służą narzędzia badawcze, wypracowane na gruncie sztuki interpretacji i potrafi je dobrze stosować;

- potrafi dobrze zreferować artykuły znajdujące się na liście lektur;

- potrafi pracować w grupie i w zespołach.

- ma świadomość swojej wiedzy;

- otrzymał ocenę dobrą z pracy pisemnej (zaliczeniowej).

Bardzo dobrą ocenę otrzymuje Student, który:

- bierze aktywny udział w zajęciach, wykazuje bardzo duże zainteresowanie poruszanymi zagadnieniami;

- rozumie bardzo dobrze, czym jest sztuka interpretacji oraz analiza dzieła literackiego;

- zna bardzo dobrze ogniwa analizy oraz wie, do czego służą narzędzia badawcze, wypracowane na gruncie sztuki interpretacji i bardzo dobrze potrafi je zastosować;

- potrafi bardzo dobrze zreferować artykuły znajdujące się na liście lektur;

- potrafi pracować w grupie (w mniejszych i większych zespołach);

- ma świadomość swojej wiedzy i chcę ją pogłębiać (opracowuje dodatkowe materiały na zajęcia);

- otrzymał ocenę bardzo dobrą z pracy pisemnej (zaliczeniowej).

CAŁOŚCIOWA OCENA WYSTAWIANA JEST NA KONIEC SEMESTRU. OCENA OBEJMUJE:

- obecność (dopuszczalne są 2 nieobecności nieusprawiedliwione w cyklu zajęć);

- aktywne uczestnictwo w zajęciach (zabieranie głosu w różnych formach dyskusji, umiejętność udziału w dyskusjach i przedstawianie swojego stanowiska, praca w grupie i mniejszym zespole);

- krótkie prezentacje (mogą być przygotowywane z wykorzystaniem nowoczesnych metod multimedialnych) wprowadzające do zajęć, dotyczące wskazanych przez prowadzącego, szczegółowych problemów związanych z analizą danego (omawianego na zajęciach) utworu;

- pisemna praca semestralna (zaliczeniowa). Na zakończenie cyklu zajęć uczestnicy piszą pracę semestralną (termin wyznaczony wcześniej). Jest to analiza współczesnego utworu poetyckiego (wskazanego przez prowadzącego zajęcia tuż przed kolokwium). Oceniany jest poziom przeprowadzenia analizy, umiejętność posługiwania się stylem naukowym (znajomość podstawowych pojęć i kategorii analitycznych z zakresu poetyki, nauki o literaturze i pojęć wyjaśnianych i omawianych na zajęciach, dotyczących estetyki literackiej oraz wybranych problemów aksjologicznych), umiejętność zbudowania poszczególnych ogniw analizy literackiej.

Powyższe kryteria wyznaczają cząstkowe oceny, które łącznie składają się na ocenę całościową.

Grupę pierwszą poprowadzą: Marta Piotrowska i Anna Zwolińska.