Edytorstwo naukowe [WH-FPZ-M-I-2-EdNauk] Semestr zimowy 2022/23
Konwersatorium, grupa nr 1

Literatura obowiązkowa:

1. Bem P., Dlaczego polskie edytorstwo naukowe nie istnieje, „Teksty Drugie” 2016, nr 1, s. 151-168.

2. Bober-Jankowska M., Zasady transkrypcji, [w:] A. Naruszewicz, Dziennik podróży Stanisława Augusta na Ukrainę i do innych ziem koronnych, wyd. M. Bober-Jankowska, przy współpracy A. Masłowskiej-Nowak, Warszawa 2019, s. 212-219.

3. Budrowska K., „Tekst kanoniczny”, „intencja twórcza” i inne kłopoty. Z zagadnień terminologicznych tekstologii i edytorstwa naukowego, „Pamiętnik Literacki” 3/2006, s. 109-121.

4. Chachulski T., Tekstologia (edytorstwo naukowe) jako historia literatury, [w:] Literatura dawna a współczesna humanistyka, red. K. Obremski, Toruń 2010, s. 15-36.

5. Goliński Z., Edytorstwo. Tekstologia. Przekroje, Wrocław 1969.

6. Górski K., Tekstologia i edytorstwo dzieł literackich, Warszawa 1975.

7. Kruszewski W., Dzieło – horyzont działań edytorskich, „Pamiętnik Literacki” 2021, z. 2, s. 119-129.

8. Loth R., Podstawowe pojęcia i problemy tekstologii i edytorstwa naukowego, Warszawa 2006.

9. Mitosek Z., Od dzieła do rękopisu: o francuskiej krytyce genetycznej, „Pamiętnik Literacki” 1990, z. 4, s. 393-403.

10. Prussak M., Konsekwencje założeń i decyzji edytorskich, „Teksty Drugie” 2005, nr 1-2, s. 188-197.

11. Prussak M., Zmierzch edycji krytycznych?, „Pamiętnik Literacki” 2020, z. 4.

12. Szczeglacka-Pawłowska E., Romantyzm „brulionowy”, Warszawa 2015.

13. Wójtowicz A., Narzędzia mediów elektronicznych w warsztacie edytora – próba teoretycznego rozpoznania, „Teksty Drugie” 2014, nr 2, s. 252-264.

Literatura uzupełniająca:

1. Archiwa i bruliony pisarzy. Odkrywanie, red. P. Bem, Ł. Cybulski, M. Prussak, Warszawa 2017.

2. Bober-Jankowska M., Błąd czy wariant? O technikach redakcyjnych Adama Naruszewicza, „Napis” XXVI (2020).

3. De Biasi P.-M., Genetyka tekstów, tłum. F. Kwiatek, M. Prussak, Warszawa 2015.

4. Écriture = Pisanie. Materiały z konferencji polsko-francuskiej, Warszawa, październik 1992, red. J. Lichański, Z. Mitosek, Warszawa 1995.

5. Encyklopedia wiedzy o książce, red. A. Birkenmajer, B. Kocowski, J. Trzynadlowski, A. Kawecka-Gryczow, Wrocław 1971.

6. Grześkowiak R., Barokowy tekst i jego twórcy: studia o edycji i atrybucji poezji "wieku rękopisów", Gdańsk 2003.

7. Jak wydawać teksty dawne, red. K. Borowiec, D. Masłej, T. Miki, D. Rojszczak-Robińskiej, Poznań 2017.

8. Krauze-Karpińska J., Czy postawić przecinek? Interpunkcyjne rozterki wydawcy tekstów dawnych, „Nauka” 2016, t. 4, s. 125-137.

9. Kruszewski W., Rękopisy i formy. Badanie literatury jako sztuka odnajdywania pytań, Lublin 2010.

10. Pachocki D., Jeden dramat Leśmiana w dwu edytorskich przywidzeniach – problem wariantywności, [w:] B. Leśmian, Skrzypek opętany, oprac. D. Pachocki, Lublin 2016, s. 243-259.

11. Pachocki D., Nota edytorska, [w:] B. Leśmian, Skrzypek opętany, oprac. D. Pachocki, Lublin 2016, s. 261-265.

12. Pachocki D., Utwór, który nie istnieje, [w:] B. Leśmian, Zdziczenie obyczajów pośmiertnych, red. D. Pachocki, Lublin 2014, s. 131-184.

13. Starnawski J., Praca wydawcy naukowego, Wrocław 1979.

14. Troszyński M., Filologia i egzystencja, [w:] tegoż, Słowacki. Poza kanonem, Gdańsk 2014.

15. Troszyński M., Nota edytorska, [w:] tegoż, Alchemia rękopisu „Samuel Zborowski” Juliusza Słowackiego, Warszawa 2017, s. 33-53.

ZAKRES TEMATÓW:

1. Wprowadzenie. Omówienie programu, zasad zaliczenia przedmiotu oraz kryteriów oceniania.

2. Czym jest edytorstwo naukowe, tekstologia oraz wydanie krytyczne?

T. Chachulski, Tekstologia (edytorstwo naukowe) jako historia literatury, [w:] Literatura dawna a współczesna humanistyka, red. K. Obremski, Toruń 2010, s. 15-36.

R. Loth, Utwór-tekst-przekaz, [w:] tenże, Podstawowe pojęcia i problemy tekstologii i edytorstwa naukowego, Warszawa 2006, s. 13-17.

R. Loth, Tekstologia – edytorstwo naukowe, [w:] tenże, Podstawowe pojęcia i problemy tekstologii i edytorstwa naukowego, Warszawa 2006, s. 17-19.

R. Loth, Edycja krytyczna i jej odmiany, [w:] tenże, Podstawowe pojęcia i problemy tekstologii i edytorstwa naukowego, Warszawa 2006, s. 21-33.

K. Górski, Pojęcie edytorstwa naukowego, [w:] tenże, Tekstologia i edytorstwo dzieł literackich, Warszawa 1975, s. 193-196.

3. Wydanie naukowe a wydania popularnonaukowe i popularne – charakterystyka, przeznaczenie.

K. Górski, Kształtowanie wydań różnego typu, [w:] tenże, Tekstologia i edytorstwo dzieł literackich, Warszawa 1975, s. 211-272.

M. Prussak, Konsekwencje założeń i decyzji edytorskich, „Teksty Drugie” 2005, nr 1-2, s. 188-197.

4. Transkrypcja a transliteracja tekstu.

R. Loth, Modernizacja tekstu, [w:] tenże, Podstawowe pojęcia i problemy tekstologii i edytorstwa naukowego, Warszawa 2006, s. 92-95.

R. Loth, Przykłady form podlegających i niepodlegających modernizacji, [w:] tenże, Podstawowe pojęcia i problemy tekstologii i edytorstwa naukowego, Warszawa 2006, s. 95-117.

M. Bober-Jankowska, Zasady transkrypcji, [w:] A. Naruszewicz, Dziennik podróży Stanisława Augusta na Ukrainę i do innych ziem koronnych, wyd. M. Bober-Jankowska, przy współpracy A. Masłowskiej-Nowak, Warszawa 2019, s. 212-219.

J. Krauze-Karpińska, Czy postawić przecinek? Interpunkcyjne rozterki wydawcy tekstów dawnych, „Nauka” 2016, t. 4, s. 125-137. [literatura uzupełniająca]

M. Troszyński, Nota edytorska, [w:] tenże, Alchemia rękopisu „Samuel Zborowski” Juliusza Słowackiego, Warszawa 2017, s. 33-53. [literatura uzupełniająca]

5. Transkrypcja tekstu – zajęcia praktyczne.

6. Dzieło brulionowe a edycja - podstawa wydania, problemy tekstu kanonicznego, edycje fototypiczne.

E. Szczeglacka-Pawłowska, Romantyzm „brulionowy” i kultura rękopisu, [w:] taż, Romantyzm „brulionowy”, Warszawa 2015, s. 21-61.

R. Loth, Atrybucja autorstwa, [w:] tenże, Podstawowe pojęcia i problemy tekstologii i edytorstwa naukowego, Warszawa 2006, s. 33-38.

Z. Mitosek, Od dzieła do rękopisu: o francuskiej krytyce genetycznej, „Pamiętnik Literacki” 1990, z. 4, s. 393-403.

K. Budrowska, „Tekst kanoniczny”, „intencja twórcza” i inne kłopoty. Z zagadnień terminologicznych tekstologii i edytorstwa naukowego, „Pamiętnik Literacki” 3/2006, s. 109-121.

R. Loth, Marzenie o editio ne varietur, [w:] tenże, Podstawowe pojęcia i problemy tekstologii i edytorstwa naukowego, Warszawa 2006, s. 17-19.

K. Górski, Wybór wydania podstawowego dla ustalenia tekstu, [w:] tenże, Tekstologia i edytorstwo dzieł literackich, Warszawa 1975, s. 89-96.

7. Kategoria błędu i krytyka tekstu - granice kompetencji edytora.

R. Loth, Krytyka tekstu, [w:] tenże, Podstawowe pojęcia i problemy tekstologii i edytorstwa naukowego, Warszawa 2006, s. 70-74.

R. Loth, Rodzaje błędów, [w:] tenże, Podstawowe pojęcia i problemy tekstologii i edytorstwa naukowego, Warszawa 2006, s. 74 -82.

R. Loth, Granice koniektur, [w:] tenże, Podstawowe pojęcia i problemy tekstologii i edytorstwa naukowego, Warszawa 2006, s. 82-84.

R. Loth, Inne skażenia tekstu, [w:] tenże, Podstawowe pojęcia i problemy tekstologii i edytorstwa naukowego, Warszawa 2006, s. 84-89.

8. Edycje cyfrowe – perspektywy i zagrożenia.

A. Wójtowicz, Narzędzia mediów elektronicznych w warsztacie edytora – próba teoretycznego rozpoznania, „Teksty Drugie” 2014, nr 2, s. 252-264.

9. Aparat krytyczny i technika kolacjonowania, cz. 1.

K. Górski, Aparat krytyczny i technika kolacjonowania, [w:] tenże, Tekstologia i edytorstwo dzieł literackich, Warszawa 1975, s. 96-105.

R. Loth, Aparat krytyczny, [w:] tenże, Podstawowe pojęcia i problemy tekstologii i edytorstwa naukowego, Warszawa 2006, s. 119-156.

10. Aparat krytyczny i technika kolacjonowania, cz. 2.

Kolacjonowanie tekstu na przykładzie Zdziczenia obyczajów pośmiertnych Bolesława Leśmiana.

D. Pachocki, Utwór, który nie istnieje, [w:] B. Leśmian, Zdziczenie obyczajów pośmiertnych, red. D. Pachocki, Lublin 2014, s. 131-184. [literatura uzupełniająca]

11. Aparat krytyczny i technika kolacjonowania, cz. 3.

Kazus dramatów mimicznych – kolacjonowanie Pierrota i Kolombiny oraz Skrzypka Opętanego Bolesława Leśmiana.

D. Pachocki, Jeden dramat Leśmiana w dwu edytorskich przywidzeniach – problem wariantywności, [w:] B. Leśmian, Skrzypek opętany, oprac. D. Pachocki, Lublin 2016, s. 243-259. [literatura uzupełniająca]

D. Pachocki, Nota edytorska, [w:] B. Leśmian, Skrzypek opętany, oprac. D. Pachocki, Lublin 2016, s. 261-265. [literatura uzupełniająca]

12. Komentarz edytorski, cz. 1 opis źródeł – zajęcia praktyczne na przykładzie Dziejby leśnej Bolesława Leśmiana.

K. Górski, Komentarz, [w:] tenże, Tekstologia i edytorstwo dzieł literackich, Warszawa 1975, s. 273-285.

R. Loth, Komentarz tekstologiczny, [w:] tenże, Podstawowe pojęcia i problemy tekstologii i edytorstwa naukowego, Warszawa 2006, s. 156-158.

B. Leśmian, Dziejba leśna, [w:] tenże, Dziejba leśna, Warszawa 1938, s. 73-91.

A. Tom, Wstęp, [w:] B. Leśmian, Dziejba leśna, red. A. Tom, Warszawa 1938, s. 7-8.

13. Komentarz edytorski, cz. 2 objaśnienia, słowniki i indeksy w edycji krytycznej – zajęcia praktyczne na przykładzie Dziejby leśnej Bolesława Leśmiana.

R. Loth, Inne typy komentarza, [w:] tenże, Podstawowe pojęcia i problemy tekstologii i edytorstwa naukowego, Warszawa 2006, s. 158-161.

R. Loth, Wstępy, rozprawy, aneksy, [w:] tenże, Podstawowe pojęcia i problemy tekstologii i edytorstwa naukowego, Warszawa 2006, s. 161-163.

R. Loth, Indeksy, [w:] tenże, Podstawowe pojęcia i problemy tekstologii i edytorstwa naukowego, Warszawa 2006, s. 163-168.

14. W jakim kierunku zmierza polskie edytorstwo naukowe?

P. Bem, Dlaczego polskie edytorstwo naukowe nie istnieje, „Teksty Drugie” 2016, nr 1.

W. Kruszewski, Dzieło – horyzont działań edytorskich, „Pamiętnik Literacki” 2021, z. 2, s. 119-129.

M. Prussak, Zmierzch edycji krytycznych?, „Pamiętnik Literacki” 2020, z. 4, s. 31-43.

15. Kolokwium zaliczeniowe.

16. Omówienie prac zaliczeniowych, wystawienie ocen końcowych.

METODY DYDAKTYCZNE I SPOSOBY WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA:

METODY DYDAKTYCZNE:

Zajęcia ćwiczeniowe o charakterze warsztatowym, konwersatoryjnym. Skupione są wokół podstawowej wiedzy z zakresu edytorstwa naukowego oraz problematyki związanej z przygotowaniem edycji krytycznej dzieł literackich, ze szczególnym uwzględnieniem opus posthumum, czyli dzieł brulionowych, pozostawionych przez autora w rękopisie, nie wydanych za jego życia. Główną metodą dydaktyczną jest praca metodą projektów, przygotowywanych przez studentów samodzielnie i prezentowanych na zajęciach, dyskusja moderowana, burza mózgów, praca w grupie, a także elementy wykładu.

SPOSOBY WERYFIKACJI EFEKTÓW UCZENIA SIĘ:

- ocena aktywności studentów na zajęciach;

- ocena przygotowanych prezentacji (ocena z pierwszego semestru zajęć);

- ocena kolokwium (praca pisemna z zakresu podstawowej terminologii oraz problematyki edytorstwa naukowego na koniec drugiego semestru zajęć).

SPOSOBY WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA:

Metody oceniania efektów kształcenia z zakresu wiedzy:

- ocenianie ustawiczne, w trakcie zajęć;

- kolokwium końcowe składające się z dwóch części: 1. znajomość terminologii, 2. pisemne opracowanie wybranego zagadnienia z zakresu problematyki edytorstwa naukowego (na zakończenie cyklu zajęć – praca na ocenę).

Metody oceniania efektów kształcenia z zakresu umiejętności:

- praca indywidualna oraz w grupie w trakcie zajęć poświęconych przygotowaniu niektórych elementów edycji krytycznej;

- przygotowywanie prezentacji wybranych problemów badawczych (samodzielne pogłębianie wiedzy na wybrane zagadnienia związane z problematyką edycji krytycznych dzieł literackich – przygotowanie prezentacji na ocenę w pierwszym semestrze).

Metody oceniania efektów kształcenia z zakresu kompetencji społecznych:

- ocenianie ciągłe, podczas zajęć. Bierze się pod uwagę umiejętność współpracy w grupie lub w mniejszych zespołach;

- umiejętność dyskusji i polemiki w trakcie wypowiedzi ustnych;

- umiejętność prezentacji przygotowanych wcześniej materiałów (autoprezentacja).

Niedostateczną ocenę otrzymuje Student, który nie opanował efektów kształcenia:

- nie bierze czynnego udziału w zajęciach;

- nie rozumie, czym jest edytorstwo naukowe i jaka problematyka się z nim wiąże;

- nie potrafi pracować w grupie lub w zespole;

- nie wie czym jest edycja naukowa oraz nie posiada podstawowych umiejętności opracowania poszczególnych jej elementów;

- otrzymał ocenę niedostateczną z prezentacji na temat związany z problematyką przedmiotu (szczegółowość, nowatorskość i staranność realizacji projektu) lub nie przygotował prezentacji;

- uzyskał ocenę niedostateczną z kolokwium końcowego.

Dostateczną ocenę otrzymuje Student, który:

- sporadycznie bierze aktywny udział w zajęciach;

- rozumie, czym jest edytorstwo naukowe i jaka problematyka się z nim wiąże;

- potrafi pracować w grupie lub w zespole;

- posiada dostateczną wiedzę i umiejętności z zakresu terminologii edytorstwa naukowego oraz opracowania edycji naukowej;

- otrzymał ocenę dostateczną z prezentacji na temat związany z problematyką przedmiotu (szczegółowość, nowatorskość i staranność realizacji projektu);

- uzyskał ocenę dostateczną z kolokwium końcowego.

Dobrą ocenę otrzymuje Student, który:

- bierze aktywny udział w zajęciach;

- rozumie, czym jest edytorstwo naukowe i jaka problematyka się z nim wiąże;

- dobrze zna terminologię z zakresu edytorstwa naukowego i tekstologii oraz wie czym jest edycja krytyczna i potrafi przygotować poszczególne jej elementy;

- potrafi pracować w grupie i w zespole;

- otrzymał ocenę dobrą z prezentacji na temat związany z problematyką przedmiotu (szczegółowość, nowatorskość i staranność realizacji projektu);

- otrzymał ocenę dostateczną z plusem lub dobrą z kolokwium końcowego.

Bardzo dobrą ocenę otrzymuje Student, który:

- bierze aktywny udział w zajęciach, wykazuje bardzo duże zainteresowanie poruszanymi zagadnieniami;

- rozumie bardzo dobrze, czym jest edytorstwo naukowe i jaka problematyka się z nim wiąże;

- zna bardzo dobrze terminologię z zakresu edytorstwa naukowego i tekstologii oraz wie czym jest edycja krytyczna i potrafi przygotować poszczególne jej elementy;

- potrafi pracować w grupie (w mniejszych i większych zespołach);

- otrzymał ocenę bardzo dobrą z prezentacji na temat związany z problematyką przedmiotu (szczegółowość, nowatorskość i staranność realizacji projektu);

- otrzymał ocenę dobrą z plusem lub bardzo dobrą z kolokwium końcowego.

CAŁOŚCIOWA OCENA WYSTAWIANA JEST NA KONIEC CYKLU ZAJĘĆ. OCENA OBEJMUJE:

- obecność (dopuszczalne są 2 nieobecności nieusprawiedliwione w cyklu zajęć);

- aktywne uczestnictwo w zajęciach (zabieranie głosu w różnych formach dyskusji, umiejętność udziału w dyskusjach i przedstawianie swojego stanowiska, przygotowanie do zajęć);

- krótkie projekty, prezentacje (mogą być przygotowywane z wykorzystaniem narzędzi multimedialnych) na tematy związane ze szczegółową problematyką przedmiotu (indywidualne, pogłębione opracowanie zagadnienia, innowacyjne podejście do problemu, staranność przygotowania prezentacji) - na zaliczenie I semestru zajęć;

- pisemna praca kończąca zajęcia. Na zakończenie cyklu zajęć (II semestr) uczestnicy piszą kolokwium (na przedostatnich zajęciach – termin wyznaczony wcześniej). Jest to praca pisemna składająca się z dwóch części (pytania testowe oraz krótki esej) z zakresu podstawowej terminologii i problematyki edytorstwa naukowego. Oceniany jest poziom znajomości zagadnień z zakresu edytorstwa naukowego, umiejętność posługiwania się stylem naukowym (znajomość podstawowych pojęć i kategorii tekstologii oraz edytorstwa naukowego), umiejętność krytycznej, przekrojowej analizy problematyki edytorstwa naukowego.

Powyższe kryteria wyznaczają cząstkowe oceny, które łącznie składają się na ocenę całościową (żadna z ocen cząstkowych nie może być negatywna).