Personalistyczny wymiar eschatologii

podstawowy

wpisz symbol/symbole efektów kształcenia

Studia magisterskie z teologii.

Bez wątpienia w łatwiej jest powiedzieć czym eschatologia nie jest, niż czym jest. Jedno jest pewne odnosi się ona do osoby ludzkiej, która zmierza do osiągnięcia celu ostatecznego w relacji do Boskiej Osoby Chrystusa i spełnienia w Trójjedynym Bogu. W wykładzie wykażemy, że personalistycznie uprawiana eschatologia nie jest nauką wyłącznie o przyszłości: przeszłość, teraźniejszość i przyszłość łączą się w niej w sposób węzłowy. Celem wykładu będzie poznanie ludzkiej egzystencji w odniesieniu do rzeczywistości eschatycznej.

Personalistyczny wymiar eschatologii wskazuje, że osoba ludzka integralna jest miejscem spotkania egzystencji historycznej z rzeczywistością eschatyczną. Rozumienie wydarzeń ostatecznych jest więc ściśle powiązane z rozumieniem bytu ludzkiego. Mając to na uwadze w wykładzie zwrócimy uwagę na istotny związek pomiędzy dwoma sposobami bytowania osobowego, doczesnym i pozadoczesnym. Chociaż całe bytowanie ludzkie nosi w sobie wymiar eschatologiczny, to istnieją pewne obszary ludzkiej egzystencji, w których już obecna rzeczywistość eschatyczna zmierza ku swemu ostatecznemu dopełnieniu. Pisząc te słowa, ks. Grzegorz Kucza koncentruje się na całej sferze bytowania osobowego, począwszy od uświadomienia sobie własnej podmiotowości i zdolności do dialogu z Bogiem aż po całą przestrzeń zdobywania wartości, a ponadto jego historyczność i wolność. W odniesieniu do rzeczywistości ostatecznej posługujemy się celowo terminem «wydarzenia» ostateczne, a nie «rzeczy» ostateczne, aby podkreślić ich wymiar osobowy. Uczestnikiem tych rzeczywistości jest bowiem konkretna osoba ludzka. Wydarzenia ostateczne dotyczą bezpośrednio osoby, która jest istotą relacyjną. Konstytuje siebie w relacji z Bogiem, drugą osobą ludzką i całym światem. Osoba staje się centrum wydarzeń eschatologicznych. Wszystkie te wskazania zostaną uwzględnione w kolejnych tezach wykładu. Za główny punkt odniesienia przyjmujemy wybrane refleksje znanych i uznanych teologów, zwłaszcza pioniera personalizmu w Polsce, ks. prof. dra hab. Czesława Stanisława Bartnika, a także publikację ks. Grzegorza Kuczy pt.: Osoba ludzka integralna jako "locus theologicus". Personalistyczna reinterpretacja eschatologii chrześcijańskiej, Katowice 2013..

L. Balter, Nadzieja życia wiecznego, Communio 22(1984), s. 74-94.

L. Balter,, Główne tendencje eschatologii współczesnej

Collectanea Theologica 54(1984)4, s. 179-186.

J. Decyk, Rzeczywistość eschatyczna człowieka według modlitw za zmarłych Mszału Rzymskiego Pawła VI, Warszawa 1995, ss. 255.

Cz. S. Bartnik, Myśl eschatologiczna, Lublin 2002.

I. Bokwa, Eschatologia znaczy pełnia, Sandomierz 2003.

H. U. von Balthasar, Eschatologia w naszych czasach, Kraków 2008.

G. Kucza, Osoba ludzka integralna jako "locus echatologicus". Personalistyczna reinterpretacja eschatologii chrześcijańskiej, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2013, ss. 435.

M. Jagodziński, Eschatologia dzisiaj, wyd. KUL, Lublin, ss. 128.

M. Jagodziński, Eschatologia w świetle komunii, wyd. KUL, Lublin 202o, ss. 190.

WIEDZA

K_W01 Zna i rozumie w pogłębionym stopniu specyfikę przedmiotową i metodologiczną teologii, w szczególności w zakresie personalizmu i eschatologii

K_W02 Zna i rozumie w pogłębionym stopniu specyfikę przedmiotową i metodologiczną wykładanego przedmiotu, którą jest w stanie rozwijać i stosować w działalności profesjonalnej

K_W03 Zna i rozumie w pogłębionym stopniu terminologię nauk teologicznych

K_W04 Zna i rozumie w pogłębionym stopniu wiedzę obejmującą teorie i metodologię teologii, dającą możliwość specjalizacji w ramach studiów doktoranckich

K_W06 Zna i rozumie uporządkowaną, pogłębioną, szczegółową wiedzę z zakresu teologii odpowiednio do specjalizacji

K_W07 Zna i rozumie uporządkowaną, pogłębioną, szczegółową wiedzę z zakresu personalistycznego wymiary eschatologii prowadzącą do specjalizacji

K_W08 Zna i rozumie uporządkowaną, pogłębioną, szczegółową wiedzę z zakresu pozostałych dyscyplin teologicznych

K_W09 Zna i rozumie główne zasady działalności ewangelizacyjnej, pastoralnej i charytatywnej Kościoła katolickiego

K_W11 Zna i rozumie w pogłębionym stopniu proces i uwarunkowania rozwoju duchowego, jego przejawy i zagrożenia

K_W13 Zna i rozumie pogłębioną wiedzę o powiązaniach nauk teologicznych z innymi dziedzinami nauki, a zwłaszcza z naukami humanistycznymi i społecznymi, pozwalającą na integrowanie perspektyw właściwych dla kilku dyscyplin naukowych

K_W14 Zna i rozumie w pogłębionym stopniu współczesne dokonania, ośrodki i szkoły badawcze w zakresie nauk teologicznych

K_W15 Zna i rozumie kulturotwórczą rolę Kościoła i nauk teologicznych, zarówno w aspekcie historycznym, jak i społecznym

K_W16 Zna i rozumie pogłębioną wiedzę o kompleksowej naturze języka oraz o historycznej zmienności jego znaczeń i ich konsekwencjach dla nauk teologicznych oraz elementarną wiedzę dotyczącą procesów komunikowania interpersonalnego i społecznego, ich prawidłowości i zakłóceń

K_W17 Zna i rozumie pogłębioną wiedzę o relacjach między strukturami i instytucjami społecznymi oraz o procesach zmian zachodzących w kręgu kultur będących pod wpływem chrześcijaństwa, zwłaszcza w odniesieniu do roli chrześcijaństwa w kształtowaniu się kultury Europy

K_W18 Zna i rozumie rozszerzoną wiedzę o człowieku jako twórcy kultury, pogłębioną w zakresie aktywności religijnej człowieka oraz zna wybrane koncepcje człowieka i świata oraz rozumie interakcje pomiędzy wiarą a rozumem

K_W19 Zna i rozumie w pogłębionym stopniu podstawowe pojęcia i zasady oraz uwarunkowania z zakresu prawa autorskiego oraz konieczność zarządzania zasobami własności intelektualnej

K_W20 Zna i rozumie w pogłębionym stopniu terminologię nauk teologicznych i ich korzenie grecko-łacińskie

K_W23 Zna i rozumie szczegółową wiedzę

z obszaru antropologii pneumatologicznej i eschatologicznej

K_W24 Zna i rozumie fundamentalne dylematy współczesnej cywilizacji

UMIEJĘTNOŚCI

K_U01 Potrafi samodzielnie wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i integrować informacje z wykorzystaniem różnych źródeł oraz formułować na tej podstawie krytyczne sądy z wykorzystaniem wiedzy teologicznej

K_U02 Potrafi na podstawie pogłębionych umiejętności badawczych w zakresie teologii, obejmujących zwłaszcza analizę tekstów filozoficznych, biblijnych i teologicznych, dokonywać syntezy różnych idei i poglądów, prawidłowo dobierać metody i twórczo konstruować narzędzia badawcze, opracowywać i prezentować wyniki, pozwalające na oryginalne rozwiązywanie złożonych problemów

K_U03 Potrafi posługiwać się umiejętnościami badawczymi w zakresie dyscyplin pomocniczych nauk teologicznych

K_U04 Potrafi prawidłowo interpretować podstawowe źródła teologiczne,

korzystając z języków oryginalnych

K_U05 Potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę i poszerzać umiejętności badawcze oraz podejmować autonomiczne działania zmierzające do rozwijania zdolności i kierowania własnym rozwojem osobowym i karierą zawodową

K_U06 Potrafi prawidłowo integrować wiedzę z różnych dyscyplin w zakresie nauk humanistycznych oraz wykorzystywać ją do twórczego rozwiązywania problemów w nietypowych sytuacjach profesjonalnych

K_U07 Potrafi integrować wiedzę z różnych subdyscyplin nauk teologicznych, odnajdywać powiązania pomiędzy poszczególnymi elementami dziedzictwa doktrynalnego chrześcijaństwa

K_U08 Potrafi przeprowadzić krytyczną analizę i interpretację różnych poglądów teologicznych i światopoglądowych, wytworów kultury w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego, miejsca w procesie historyczno-kulturowym

K_U09 Potrafi merytorycznie argumentować, prowadzić merytoryczne debaty światopoglądowe dotyczące zagadnień teologicznych i życia Kościoła, z wykorzystaniem własnych poglądów oraz poglądów innych autorów, formułować wnioski oraz tworzyć syntetyczne podsumowania

K_U10 Potrafi prowadzić dialog światopoglądowy, ekumeniczny i międzyreligijny

K_U11 Potrafi prawidłowo formułować opinie krytyczne o wytworach kultury na podstawie wiedzy

teologicznej i doświadczenia oraz prezentować opracowania krytyczne w różnych formach

i w różnych mediach

K_U12 Potrafi prawidłowo interpretować i wyjaśniać zjawiska społeczne oraz wzajemne relacje między

tymi zjawiskami społecznymi

K_U13 Potrafi posługiwać się systemami normatywnymi, normami i regułami (dogmatycznymi, etycznymi, prawnymi, zawodowymi) Kościoła katolickiego w celu rozwiązywania konkretnych problemów

K_U14 Potrafi nawiązywać współpracę z różnymi podmiotami działalności edukacyjno-wychowawczej, kulturalnej, społecznej, charytatywnej

K_U15 Potrafi twórczo włączyć się w różne formy działalności ewangelizacyjnej, pastoralnej i charytatywnej Kościoła katolickiego oraz podejmować wiodącą rolę w zespole lub grupie

K_U16 Potrafi porozumiewać się z wykorzystaniem różnych kanałów i technik komunikacyjnych, ze specjalistami z zakresu teologii oraz filozofii, historii Kościoła i prawa kanonicznego oraz niespecjalistami, w języku polskim i w wybranym języku obcym, a także popularyzować wiedzę o teologii oraz wytworach kultury chrześcijańskiej i jej instytucjach K_U17 Potrafi posługiwać się językiem obcym na poziomie B2+ Europejskiego Systemu Opisu

Kształcenia Językowego oraz specjalistyczną terminologią z zakresu nauk teologicznych w celu przygotowania różnych prac ustnych i pisemnych w języku polskim i wybranym języku obcym

K_U18 Potrafi uwzględniać w prowadzonych badaniach naukowych źródła w języku łacińskim i greckim

K_U19 Potrafi wykorzystać umiejętności językowe w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwe dla studiowanego kierunku studiów, zgodnie z wymaganiami określonymi dla poziomu B2+ Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego oraz umiejętności językowe w zakresie języków łacińskiego i/lub greckiego zgodne z wymaganiami określonymi w

odrębnych przepisach Kościoła katolickiego

K_U20 Potrafi prawidłowo analizować dzieła św. Tomasza z Akwinu, implikując je do wyjaśniania współczesnej sytuacji człowieka

K_U21 Potrafi przygotować szlaki pielgrzymkowe i promować szlak św. Jakuba w Polsce i w Europie ze szczególnym uwzględnieniem regionalnego dziedzictwa kulturowo-religijnego Warszawy oraz całego województwa

mazowieckiego

K_U22 Potrafi samodzielnie planować i realizować własne uczenie się przez całe życie i ukierunkowywać innych w tym zakresie

KOMPETENCJE SPOŁECZNE

K_K01 Jest gotów do krytycznej i świadomej oceny poziomu posiadanej wiedzy i umiejętności oraz odbieranych treści

K_K02 Jest gotów rozumieć potrzebę intelektualnego oraz religijno-duchowego formowania się przez całe życie, potrafi inspirować i organizować proces kształcenia się innych osób oraz potrafi samodzielnie i krytycznie uzupełniać wiedzę i umiejętności, rozszerzone o wymiar interdyscyplinarny

K_K03 Jest gotów do uznawania znaczenia wiedzy w rozwiązywaniu problemów poznawczych i praktycznych oraz zasięgania opinii ekspertów w przypadku trudności z samodzielnym rozwiązaniem problemu z zakresu nauk teologicznych

K_K04 Jest gotów dokonać diagnozy stopnia oddziaływania alternatywnych ruchów religijnych na instytucje państwowe, samorządowe i gospodarcze i indywidualne

K_K05 Jest gotów promować

dziedzictwo kulturowe własnego rejonu

K_K06 Jest gotów do wypełniania zobowiązań społecznych, inicjowania i organizowania działalności

na rzecz dobra wspólnego, myślenia i działania w sposób przedsiębiorczy

K_K07 Jest gotów do odpowiedzialnego podejmowania i pełnienia ról zawodowych teologa,

duszpasterza i katechety z uwzględnieniem zmieniających się potrzeb społecznych i eklezjalnych

K_K08 Jest gotów do systematycznego rozwijania dorobku zawodowego

K_K09 Jest gotów do podtrzymywania i pogłębiania etosu zawodu

K_K10 Jest gotów do przestrzegania i rozwijania zasad etyki zawodowej teologa, duszpasterza i katechety oraz działań promujących przestrzeganie tych zasad.

Egzamin ustny

KRYTERIA MERYTORYCZNEGO OCENIANIA:

Ocena niedostateczna (2); student nie uczestniczył w wykładach; nie wykazał adekwatnej wiedzy (opisanej w efektach kształcenia)

Ocena dostateczna (3); student ma zaliczone obecności na zajęciach; wykazał się posiadaniem wystarczającej wiedzy (opisanej w efektach kształcenia); napisał poprawnie i zaprezentował - merytorycznie i formalnie - eseje.

Ocena dobra (4); student ma zaliczone obecności; wykazał wysokie posiadanie wiedzy (adekwatnie do efektów kształcenia); napisał i zaprezentował bardzo dobrze eseje.

Ocena bardzo dobra (5); student ma zaliczone obecności; wykazał (j.w.) posiadanie wiedzy, to znaczy na poziomie bardzo dobrym; napisał i zaprezentował eseje (bardzo dobre merytorycznie i formalnie). Potrafi identyfikować dylematy moralne i obronić stanowisko etyki katolickiej w dyskusji.

KRYTERIA procentowe oceny końcowej:

Do 30% - aktywne uczestnictwo w zajęciach.

Do 30% - opublikowanie poprawnie zredagowanych esejów (tematycznych) na e-learningu.

Do 40% - wykazanie się wiedzą merytoryczną z przedmiotu na kolokwium ustnym (na koniec semestru).

Zaliczenie przedmiotu daje osiągnięcie > niż 65%.