(in Polish) Pracownia magisterska: bioindykacja i biomonitoring

Problematyką pracowni obejmuje wykorzystanie właściwości żywych organizmów zwierzęcych (lub roślinnych) lub ich układów do oceny stanu środowiska w warunkach oddziaływań antropogenicznych.

Studenci będą mogli prowadzić badania w laboratorium lub terenie.

Badania laboratoryjne w formie tzw. biotestów dotyczyć będą bezpośredniego lub pośredniego wpływu różnych czynników (herbicydów, insektycydów, fungicydów, metali ciężkich, związków ropopochodnych i in.) na parametry takie jak: przeżywalność, wzrost, płodność, reprodukcję wybranych gatunków zwierząt bezkręgowych (nicieni, skoczogonków, dżdżownic, ślimaków i in.).

W badaniach terenowych będą pobierane i analizowane pod kątem biologicznym próbki glebowe lub wodne z różnych środowisk znajdujących pod presją człowieka.

Zapoznanie studentów z możliwością wykorzystania właściwości żywych organizmów roślinnych i zwierzęcych do oceny stanu oraz zmian zachodzących w środowisku.

Omówienie cech organizmów bioindykacyjnych. Przegląd grup zwierząt oraz roślin stosowanych w bioindykacji – omówienie ich możliwości i ograniczenia.

Przedstawienie studentom różnych problemów badawczych w rozwiązaniu których metody bioindykacyjne odgrywają ważną rolę

Wybór tematyki badawczej planowanej pracy dyplomowej

Metoda naukowa, obserwacja i eksperyment, hipoteza badawcza i jej weryfikacja;

Planowanie eksperymentów i/lub badań terenowych, wielkość i liczebność próbki, ilość powtórzeń itp.

Omówienie konstrukcji eksperymentalnej pracy dyplomowej: abstrakt, wstęp, materiał i metody (obiekt badań, teren badań), wyniki, dyskusja, streszczenie, podziękowania, bibliografia; umiejętność doboru i sposoby cytowania literatury, ilustracje graficzne pracy (tabele, wykresy, zestawienia itp.),

Gromadzenie podstawowej literatury powiązanej z tematyką pracy dyplomowej

Prowadzenie badań (pobieranie prób, zakładanie eksperymentu, obserwacje makroskopowe lub mikroskopowe, pomiary, analizy) związane z realizacją pracy dyplomowej.

Gromadzenie i przechowywanie wyników obserwacji i eksperymentów, wykonanie i opis zdjęć

Analiza statystyczna wyników badań, zasady przygotowywania i opisu tabel, wykresów, zestawień, tekstowy opis wyników, umiejętność formułowania wniosków,

Ochrona praw autorskich; jak ustrzec się plagiatu?

Prezentacja i redagowanie ostatecznej wersji pracy dyplomowej

Zimny H. Ekologiczna ocena stanu środowiska: bioindykacja i biomonitoring. ARW Grzegorczyk, Warszawa, 2006.

Dynowska M., Ciecierska H., (red.) Biologiczne metody oceny stanu środowiska, Tom I, Ekosystemy lądowe Podręcznik metodyczny, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, 2013.

Ciecierska H., Dynowska M. (red.) Biologiczne metody oceny stanu środowiska, Tom II, Ekosystemy wodne Podręcznik metodyczny, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, 2013.

Wysocki C., Sikorski P. Fitosocjologia stosowana. Wyd. SGGW, 449 str. 2002.

Zimny H. Ekologia ogólna. ARW Grzegorczyk, Warszawa, 217 str. 2002.

Roo-Zielińska E. Fitoindykacja jako narzędzie oceny środowiska fizycznogeograficznego. Podstawy teoretyczne i analiza porównawcza stosowanych metod. Prace geograficzne 199. IGiPZ PAN, Warszawa, 2004.

Zarzycki K., Trzcińska-Tacik H., Różański W., Szeląg Z., Wołek J., Korzeniak U. Ekologiczne liczby wskaźnikowe roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN, Kraków, 2002.

Krawczyk J., Letachowicz B., Klink A., Krawczyk A. Wykorzystanie wybranych gatunkow roślin i porostów do oceny zanieczyszczenia środowiska metalami ciężkimi. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 501, 227-234. 2004

Chudzicka E., Skibińska E. Monitoring and role of terrestrial invertebrates in bioindicatory evaluation of environment condition and changes. Memorabilia Zool. 51: 3-12. 1998.

Paoletti M.G. Invertebrate biodiversity as bioindicators of sustainable landscapes: practical use of invertebrates to assess sustainable land use. Elsevier, 446 str. 1999.

Weiner J. - Technika pisania i prezentowania przyrodniczych prac naukowych. Przewodnik praktyczny. PWN Warszawa 1998, 2000, 2006. 152 str.

Wiedza

EK1 - student potrafi zdefiniować podstawowe pojęcia: bioindykacja, bioindykator, ocena jakości środowiska

EK2 - student wymienia bioindykatory z różnych grup taksonomicznych roślin i zwierząt

EK3 - wykazuje znajomość zasad planowania doświadczeń terenowych i laboratoryjnych oraz prowadzenia obserwacji przyrodniczych, zna reguły przygotowywania opracowań naukowo-badawczych

UMIEJĘTNOŚCI

EK4 - umie dobrać odpowiednich bioindykatorów i uzasadnia ich zastosowania do oceny stanu środowiska w konkretnej sytuacji

EK5 - umie zaplanować i przeprowadzić prosty eksperyment z wykorzystaniem indykatorów roślinnych lub zwierzęcych

KOMPETENCJE

EK6 - postrzega relacje pomiędzy organizmami żywymi a stanem środowiska

EK7 - wykazuje się aktywnością badawczą w poszukiwaniu przyczyn problemów ekologicznych,

EK8 - wykazuje postawę proekologiczną w życiu codziennym

1 ECTS = 30 godz.

udział w pracowni = 30 godz;

zaplanowanie i przeprowadzenie doświadczenia/obserwacji = 60godz.

opracowanie wyników, bibliografia, szkic pracy = 30godz.

Suma: 120godz.= 4 ECTS

Ocena :

1-2 semestr:

obecność na zajęciach - dopuszczalne 2 nieusprawiedliwione nieobecności -20%

aktywność i samodzielność podczas wykonania pracy - 80%

3 semestr

obecność na zajęciach - dopuszczalne 2 nieusprawiedliwione nieobecności -20%

opracowanie wyników -30%

przygotowanie prezentacji planowanej pracy (cel, przegląd literatury, materiał i metody, wstępne wyniki) - 50%

4 semestr:

obecność na zajęciach - dopuszczalne 2 nieusprawiedliwione nieobecności -20%

aktywność i samodzielność podczas pisania pracy - 30%

przygotowanie poszczególnych rozdziałów oraz ostatecznej wersji pracy magisterskiej w terminie wyznaczonym przez prowadzącego -50%