General Pedagogy

Pedagogika ogólna jako przedmiot kształcenia ma przyczyniać się do zwiększenia stopnia ich świadomości odnośnie podstawowej struktury (logiki) myślenia pedagogicznego. Cykl wykładów wprowadza w problematykę i porządkuje wiedzę studentów na temat pedagogiki jako nauki o wychowaniu oraz pedagogiki ogólnej, jako subdyscypliny nauk pedagogicznych. Omówione zostają podstawowe stanowiska koncepcyjne i teoretyczne, wprowadzone rozróżnienia i zbliżenia definicyjne, poruszone ważniejsze problemy i zagadnienia obecne we współczesnym dyskursie na temat pedagogicznej perspektywy opisu i wyjaśniania zjawisk wychowawczych.

(1) Zajęcia organizacyjne – zapoznanie z celami/założeniami zajęć oraz ich organizacją. Omówienie i przedstawienie szczegółowych treści zajęciowych oraz metod dydaktycznych. Prezentacja wymagań i warunków dotyczących zaliczenia oraz sposobów weryfikacji efektów kształcenia. Omówienie i przegląd literatury przedmiotu.

(2) Pedagogika jako nauka. Pojęcie i przedmiot pedagogiki. Struktura nauk pedagogicznych. Naukowość wiedzy o wychowaniu.

(3) Pedagogika ogólna i jej rozumienia. Wąskie i szerokie rozumienia pedagogiki ogólnej. Różnice w pojmowaniu zakresu i znaczenia pedagogiki ogólnej i jej roli. Pedagogika ogólna a teoria wychowania. „Ogólność” pedagogiki ogólnej.

(4) Etymologia pojęcia wychowanie. Systematyzowanie wiedzy o wychowaniu.

(5) Teleologia wychowania. Cele wychowania w pedagogice. Pedagogiczne rozumienie źródeł celów wychowania.

(6) Podstawowe kategorie pedagogiczne. Edukacja i socjalizacja. Kształcenie a wychowanie. Uczenie, uczenie się, nauczanie.

(7) Normy i zasady wychowania. Definicje, rozumienia, propozycje.

(8) Wychowanie jako działanie. Planowanie i organizowanie oddziaływań wychowawczych.

(9) Wychowanie jako proces. Rozumienie wychowania jako procesu – struktura, przebieg, organizacja procesu wychowania.

(10) Wychowanie jako pomoc. Wspierające, pomagające i terapeutyczne aspekty wychowania. Poradnictwo pedagogiczne jako forma pomocy.

(11) Wychowanie jako samorealizacja – samowychowanie. Samowychowania jako podstawa formacji osobowościowej. Prawidłowości procesu samowychowania. Aktywności samowychowawcze.

(12) Wychowanie jako formacja duchowa. Personalizm pedagogiczny – pedagogika personalistyczna. Rozumienia, zastosowania, problemy.

(13) Wychowanie jako ideologizacja i indoktrynacja. Ideologiczne podejścia do procesu wychowania.

(14) Granice wychowania. Możliwości i granice oddziaływań wychowawczych i ich źródła. Kontrowersje, krytyka, podejścia. Błędy i nieprawidłowości procesu wychowania.

PODSTAWOWA

• Kwieciński Z., Śliwerski B. (2005), Pedagogika – podręcznik akademicki, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.

• Nowak, M. (2008) Teorie i koncepcje wychowania, Warszawa.

• Łobocki, M. (2009) Teoria wychowania w zarysie. Impuls, Kraków.

• Śliwerski, B. (2005) Współczesne teorie i nurty wychowania. Impuls, Kraków.

• Śliwerski, B. (2012) Pedagogika jako (nie-)gorsza inna nauka. Studia Edukacyjne, 28/2013.

• Śliwerski, B. (2012) Pedagogika ogólna. Impuls, Kraków.

• De Tchórzewski, A. M. (2012) Wstęp do teorii wychowania. Ignatianum, Kraków.

UZUPEŁNIAJĄCA

Okoń W., (2004), Nowy Słownik Pedagogiczny. Wydawnictwo Akademickie „ŻAK”, Warszawa.

Kominarec, I. (2009) Pedagogika ogólna. Podstawowe zagadnienia. WSL, Częstochowa.

Student zna i rozumie:

- terminy i pojęcia pedagogiczne oraz ich zastosowanie w dyscyplinach pokrewnych na poziomie rozszerzonym,

- współczesne kierunki rozwoju pedagogiki, jej nurty i systemy pedagogiczne oraz jej historyczne i kulturowe uwarunkowania.

Student posiada pogłębioną i uporządkowaną wiedzę na temat podstaw filozofii wychowania i aksjologii pedagogicznej.

Student potrafi:

- integrować i wykorzystać wiedzę teoretyczną z zakresu nauk społecznych i humanistycznych w celu analizowania, interpretowania i wyjaśniania złożonych zjawisk pedagogicznych,

- wykorzystywać wiedzę teoretyczną z zakresu pedagogiki, w tym pedagogiki przedszkolnej i wczesnoszkolnej oraz psychologii w planowaniu, realizacji i ewaluacji procesu dydaktycznego, wychowawczego w przedszkolu i szkole.

Student jest gotów do:

- okazywania szacunku dla godności każdego człowieka, posługiwania się uniwersalnymi zasadami i normami etycznymi w pedagogicznej działalności zawodowej,

- prezentowania postawy refleksyjnego praktyka.

Opis ECTS:

- udział w wykładach prowadzonych synchronicznie z pomocą MS Teams – 30 godzin,

- wykonywania zadań i quizów na platformie e-learningowej Moodle – 10 godzin,

- czytanie wyznaczonej literatury – 20 godzin,

- przygotowanie do egzaminu końcowego w formie testu online – 15 godzin.

Ocena 3 (dst) – student w ograniczonym stopniu posiada świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, nie w pełnym zakresie rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego, w ograniczonym stopniu dokonuje samooceny własnych kompetencji i doskonali umiejętności, w niepełnym zakresie wyznacza kierunki własnego rozwoju i kształcenia, w ograniczonym stopniu ma przekonanie o konieczności postępowania w sposób etyczny i profesjonalny.

Ocena 4 (db) – student posiada świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego, dokonuje ogólnej samooceny własnych kompetencji i doskonali umiejętności, wyznacza podstawowe kierunki własnego rozwoju i kształcenia, ma przekonanie o konieczności postępowania w sposób etyczny i profesjonalny.

Ocena 5 (bdb) – student w pełni posiada świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, w pełni rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego, dokonuje szczególowo samooceny własnych kompetencji i doskonali umiejętności, wyznacza kierunki własnego rozwoju i kształcenia, ma przekonanie o konieczności postępowania w sposób etyczny i profesjonalny, bardzo często angażuje się w przebieg prowadzonych zajęć biorąc udział w dyskusjach, formułuje własne wypowiedzi oraz konstruktywne uwagi krytyczne.

Do zaliczenia wykładu wymagane jest:

1. obecność i aktywny udział w zajęciach

2. zaliczenie kolokwium.

Metody realizacji i weryfikacji:

Efekty wiedzy:

Realizacja: metody dydaktyczne – wykład informacyjny i konwersatoryjny, indywidualna lektura literatury przedmiotu

weryfikacja: kolokwium

Efekty umiejętności:

Realizacja: metody dydaktyczne – wykład konwersatoryjny, lektura literatury przedmiotu

weryfikacja - praca semestralna, obserwacja aktywności studentów

Efekty kompetencji społecznych:

Realizacja: metody dydaktyczne – dyskusja, lektura literatury przedmiotu

weryfikacja – obserwacja pracy i aktywności studentów podczas zajęć, bieżąca informacja zwrotna