Statystyka WF-PS-N-STA
Ćwiczenia (CW) Semestr letni 2021/22

Rekomendowana literatura stanowi literaturę kompleksową, z której studenci mogą dokonać wyboru.

Aczel, A. D., Sounderpandian, J. (2017). Statystyka w zarządzaniu. PWN.

Bedyńska, S., Cypryańska, M. (red.). (2021). Statystyczny drogowskaz 1. Wprowadzenie do wnioskowania statystycznego. Wydawnictwo Akademickie Sedno.

Blalock, H. M. (1977). Statystyka dla socjologów. PWN.

Dancey, C., Reidy, J. (2020). Statistics without Maths for Psychology. Pearson.

Ferguson, G. A., Takane, Y. (2020). Analiza statystyczna w psychologii i pedagogice. PWN.

Field, A. (2018). Discovering Statistics Using IBM SPSS Statistics. Sage.

Francuz, P., Mackiewicz, R. (2007). Liczby nie wiedzą, skąd pochodzą. Przewodnik po metodologii i statystyce nie tylko dla psychologów. Wydawnictwo KUL.

Howell, D. C. (2010). Statistical methods for psychology. Thomson Wadsworth.

King, B. M., Minium, E., W. (2009). Statystyka dla psychologów i pedagogów. PWN.

- na ocenę niedostateczną (2): student podaje fragmentaryczne lub niepoprawne definicje podstawowych terminów statystycznych (takich jak wariancja, błąd standardowy statystyki czy poziom istotności wnioskowania), bądź nie zna ich wcale. Nie potrafi podać ze zrozumieniem treści głównych twierdzeń granicznych. Nie potrafi poprawnie stosować omawianych w trakcie zajęć metod statystycznych bądź wykorzystuje je bezrefleksyjnie, nie uwzględniając ich uwarunkowań. Formułuje błędne lub nieuprawnione wnioski, nieadekwatnie posługując się terminologią statystyczną. Dostarcza wyjaśnień lub uzasadnień niezwiązanych lub mających nikły związek z analizowanym problemem, którego często nie potrafi poprawnie określić. Nie zwraca uwagi na popełniane pomyłki w wartości otrzymanych miar i wyciąga na ich podstawie błędne wnioski.

- na ocenę dostateczną (3): student potrafi podać poprawne definicje podstawowych terminów statystycznych i zna treść głównych twierdzeń granicznych, jednakże nie umie wskazać łączących je relacji i dokonać syntezy wiedzy dotyczącej konkretnego problemu. W ograniczonym zakresie wykorzystuje posiadaną wiedzę do rozwiązania konkretnych problemów statystycznych i uzasadnienia przyjętych rozwiązań. Potrafi poprawnie wykorzystać niektóre z omawianych w trakcie zajęć metod statystycznych, ale pomija inne lub nie stosuje ich prawidłowo, a dostarczane przez niego uzasadnienia często są niepełne bądź niejasne. Prezentując otrzymane rozwiązania, czasami niepoprawnie posługuje się terminologią statystyczną. Zdarza się, że popełniane w wartości otrzymanych miar student pozostawia bez komentarza i wyciąga na ich podstawie błędne wnioski.

- na ocenę dobrą (4): student nie tylko poprawnie definiuje podstawowe terminy statystyczne i zna treść głównych twierdzeń granicznych, ale potrafi poddać analizie łączące je relacje i dokonać syntezy informacji na dany temat, przedstawiając większość zagadnień statystycznych w sposób spójny. Dostarczane przez niego wyjaśnienia mogą zawierać pewne luki. Choć nie zawsze są one wyczerpujące, odznaczają się logiczną strukturą. Poprawnie stosuje omawiane w trakcie zajęć metody statystyczne, choć zdarza mu się pominąć w analizie problemu niektóre – czasami nawet kluczowe – założenia. Otrzymane rozwiązania przedstawia, używając poprawnej terminologii statystycznej. Potrafi wychwycić popełnione pomyłki w wartości otrzymanych miar i skorygować odpowiednio wyciągnięte wnioski.

- na ocenę bardzo dobrą (5): student doskonale orientuje się w omawianych zagadnieniach statystycznych i potrafi przedstawić je w sposób logiczny, spójny i wyczerpujący, poprawnie i precyzyjnie posługując się terminologią statystyczną. Potrafi dokonać całościowej analizy konkretnego problemu statystycznego, uwzględniając wszystkie dostępne informacje i uzasadnić wybór proponowanego rozwiązania. Jest wrażliwy na niespójności i pomyłki w przedstawianiu (w trakcie dyskusji na ćwiczeniach bądź lektury materiałów) zagadnień statystycznych, potrafi je wychwycić i skorygować. Poprawnie stosuje omawiane w trakcie zajęć metody statystyczne, potrafi także przedyskutować ich ograniczenia. Drobne pomyłki w wartościach otrzymanych miar nie wpływają na sensowność sformułowanych przez studenta wniosków.

Na ocenę końcową składają się:

Ocena z pisemnego kolokwium - 80% oceny końcowej. Zakres materiału oraz przykładowe pytania i problemy podawane są studentom na ćwiczeniach.

Ocena prac przygotowanych indywidualnie oraz sposobu ich zaprezentowania - 20% oceny końcowej.

1. Psychologia jako nauka empiryczna. Miejsce statystyki w procesie badawczym. Konieczność dokonywania agregacji danych. Statystyka opisowa i statystyka indukcyjna. Podstawowe pojęcia statystyczne: zmienna losowa, populacja, próba.

2. Pomiar i skale pomiarowe. Klasyfikacja poziomów pomiaru według Stevensa.

3. Charakterystyka rozkładu prawdopodobieństwa zmiennej losowej. Miary tendencji centralnej.

4. Własności miar centrum. Kwantyle.

5. Miary dyspersji i ich własności. Pojęcie stopni swobody.

6. Miary kurtozy i asymetrii rozkładu. Dystrybuanta empiryczna. Transformacja

standaryzacji i jej własności własności. Opis rozkładu w pakiecie SPSS.

7. Podstawowe pojęcia i twierdzenia rachunku prawdopodobieństwa.

8. Pojęcie dystrybuanty zmiennej losowej. Rozkład normalny prawdopodobieństwa i jego własności.

9. Własności dystrybuanty normalnej. Rozkład normalny wystandaryzowany.

10. Centralne twierdzenie graniczne. Pojęcie statystyki z próby i rozkładu z próby. Estymatory i ich własności.

11. Teoria estymacji. Przedział ufności dla wartości oczekiwanej. Poziom istotności wnioskowania.

12. Rozkład prawdopodobieństwa t-Studenta.

13. Podstawy wnioskowania statystycznego. Hipotezy statystyczne i ich postać. Błędy wnioskowania. Pojęcie mocy testu statystycznego.

14. Test t-Studenta dla jednej próby/populacji. Test jednostronny i dwustronny. Test t-Studenta dla jednej próby/populacji w pakiecie SPSS.

15. Kolokwium zaliczeniowe.

Metody dydaktyczne – prezentacja materiałów + ćwiczenia problemowe + dyskusja.

Weryfikacja – kolokwium pisemne, monitoring przygotowania do ćwiczeń i pracy studenta z informacją zwrotną o charakterze jakościowym (ocena ciągła).