Włoscy mistrzowie kina

podstawowy

· FW1_W03

· FW1_W06

· FW1_K03

znajomość języka włoskiego na poziomie umożliwiającym rozumienie dialogów i monologów filmowych w języku oryginału

Celem zajęć jest przybliżenie studentom historii kina włoskiego i zapoznanie z elementami teorii filmu. Szczególny nacisk zostanie położony na dzieła największych postaci kinematografii włoskiej, dzieła mistrzów, których twórczość jest jednostkowa, którzy stworzyli własny styl, których filmy wpisały się w historię kina (nie tylko włoskiego) i odegrały rolę kulturotwórczą, którzy wreszcie niejednokrotnie zdobywali najważniejsze nagrody filmowe.

Zajęcia stanowią okazją do poznania i zrozumienia twórczości kilku najważniejszych reżyserów kina włoskiego poprzez obejrzenie i analizę fragmentów ważnych w ich karierze filmów. W badanych dziełach podkreślone zostaną czynniki estetyczne, stylistyczne i techniczne, które je charakteryzują, tematy, które poruszają, a także kontekst kulturowy, polityczny i społeczny, który przyczynił się do określenia ich formy i znaczenia. Uwaga zostanie także zwrócona na elementy składowe języka kinematograficznego oraz zabiegi formalne, w tym kompozycyjne leżące u podstaw filmu: od wyboru ujęć do sposobu reprezentacji przestrzeni i czasu, od charakterystyki postaci do strategii fokalizacji i artykulacji punktu widzenia. Celem jest naświetlenie poetyki, artystycznego wyrazu charakterystycznych dla poszczególnych autorów, a zarazem uchwycenie istoty formalnej i treściowej ich dzieł, która decyduje o ich znaczeniu dla historii kina, nie tylko włoskiego.

Kurs odbywa się w cyklu 15 zajęć poświęconym konkretnym reżyserom i zagadnieniom związanych z ich twórczością, stylem, kontekstem kulturowym ich filmów:

1. Włoski neorealizm: Roberto Rossellini Roma città aperta (1945), Vittorio De Sica Ladri di biciclette (1948)

2. Federico Fellini i grande cinema d’autore I: Le notti di Cabiria (1957), La dolce vita (1960)

3. Federico Fellini i grande cinema d’autore II: 8½ (1963), Amarcord (1973)

4. Michelangelo Antonioni: La notte (1961), Blow-Up (1966)

5. Luchino Visconti: Le notti bianche (1957), Rocco e i suoi fratelli (1960)

6. Twarz kontestacji: Pier Paolo Pasolini – Accattone (1961), Teorema (1968)

7. Mistrzowskie ekranizacje klasyki literatury włoskiej I: Il gattopardo, Luchino Visconti (1963)

8. Mistrzowskie ekranizacje klasyki literatury włoskiej II: Il giardino dei Finzi Contini, Vittorio De Sica (1970)

9. Mistrzowskie ekranizacje klasyki literatury włoskiej III: Dekameron, Pier Paolo Pasolini (1971)

10. Mistrzowie kina popularnego I: Divorzio all’italiana Pietra Germiego (1961) a Matrimonio all’italiana (1964) Vittoria De Sica

11. Mistrzowie kina popularnego II: Mario Monicelli, I soliti ignoti (1958), L’armata Brancaleone (1966)

12. Mistrzowie kina popularnego III: Sergio Leone między kinem gatunkowym a kinem autorskim, spaghetti-westerny – Il buono, il brutto, il cattivo (1966), C’era una volta il West (1968)

13. Bernardo Bertolucci: kontrowersje i klasyka: Ultimo tango a Parigi (1972), The Last Emperor (1987)

14. Giuseppe Tornatore i włoskie filmy oskarowe: Nuovo Cinema Paradiso (1988), Malèna (2000)

15. Nowe kino włoskie: Paolo Sorrentino miedzy estetyką a zaangażowaniem: La grande bellezza (2013), La giovinezza (2015)

Aldouby Hava, Federico Fellini. Painting in Film, Painting on Film, University of Toronto Press 2013

Bondanella Peter, Federico Pacchioni, A History of Italian Cinema, New York–London: Bloomsbury 2017

Bordwell David, On the History of Film Style, New York: Harvard University Press 1999

Brunetta Gian Piero, Guida alla storia del cinema italiano 1905–2003, Torino: Einaudi 2003

Brunetta Gian Piero, Il cinema italiano contemporaneo, Roma–Bari: Laterza 2007

Costa Antonio, Il cinema italiano, Bologna: Il Mulino 2013

Elsaesser Thomas, Malte Hagener, Film Theory: An Introduction through the Senses, Routledge 2010 / Teoria filmu: Wprowadzenie przez zmysły, Kraków: Universitas 2015

Helman Alicja, Ostaszewski Jacek, Historia myśli filmowej, Gdańsk: słowo/obraz terytoria 2007

Historia kina, t. 1–4, red. nauk. Tadeusz Lubelski, Iwona Sowińska, Rafał Syska, Kraków: Universitas

Hughes Howard, Cinema italiano. The complete guide from classics to cult, London–New York: I.B .Tauris 2011

Kino włoskie po 1980 r., red. Anna Miller-Klejsa, Diana Dąbrowska, Łódź: Wydawnictwo UŁ 2018

Miczka Tadeusz, Kino włoskie, Gdańsk: słowo/obraz terytoria 2009

Od Boccaccia do Tabucchiego. Adaptacje literatury włoskiej, red. Artur Gałkowski, Anna Miller-Klejsa, Warszawa: Fundacja Kino 2012

Od Manzoniego do Maraini. Ekranizacje literatury włoskiej, red. Artur Gałkowski, Anna Miller-Klejsa, Łódź: Wydawnictwo UŁ 2012

The Oxford Handbook of Film Theory, ed. Kyle Stevens, Oxford University Press 2022

Thompson Kristin, David Bordwell, Film History. An Introduction, Madison: University of Wisconsin 2019 [i inne edycje]

· FW1_W03 – absolwent zna współczesne metody analizy i interpretacji dzieła filmowego

· FW1_W06 - absolwent nazywa i wyjaśnia powiązania istniejące między filmem a literaturą, przedstawia inspiracje literaturą w kinematografii

· FW1_K03 – absolwent jest gotów do rozpoznawania i rozstrzygania dylematów naukowych i etycznych związanych z wykonywaniem pracy filologa zarówno w pracy indywidualnej, jak i zespołowej, odwołując się do wzorców etycznych wypracowanych również na gruncie sztuki filmowej.

Zaliczenie na ocenę na podstawie aktywności na zajęciach, przygotowanego referatu i napisanego eseju.

Integralną częścią zajęć są materiały udostępniane przez prowadzącą.