Rodzina wobec choroby i śmierci dziecka

E-Learning (pełny kurs)

obowiązkowy

PO/S1 - obszar nauk społecznych - I stopień/JM

Celem przedmiotu jest rozpoczęcie dyskusji na temat sytuacji kryzysowych po doświadczeniu strat w rodzinie, jakimi są choroba i śmierć. Jak stawić czoła tak trudnym życiowym zadaniom. Jakie cechy rodziny są w tym pomocne. Jak wspierać rodziny w sytuacji choroby czy śmierci jej członka. Jak im towarzyszyć w przedłużającej się sytuacji trudnej, której nie da się zmienić. Co można zrobić, gdy nic nie można zrobić. Ważne jest także, aby student nabył wiedzy niezbędnej w pracy w poradnictwie, w pracy z małżeństwami oraz rodzinami doświadczającymi straty.

Pełny opis - treści:

1. Psychologiczne doświadczenie straty - nie tak miało być. Cykl reakcji na stratę wg Elizabeth Kubler-Ross.

2. Niepłodność - małżonkowie wobec niemożności zajścia w ciążę

3. Poronienie - małżonkowie wobec straty ciąży

4. Aborcja - małżonkowie wobec decyzji o usunięciu ciąży

5. Śmierć w rodzinie - proces żałoby

6. Choroba somatyczna w rodzinie

7. Choroba psychiczna w rodzinie

Bidzan, M. (2010). Niepłodność w ujęciu bio-psycho-spełecznycm. Wyd. Impuls

Cozza, G. (2013). Przerwane oczekiwanie. Poradnik dla kobiet po poronieniu. Wyd. Mamania

Cytowska, B., Winczura, B. (2007). Dziecko chore. Zagadnienia biopsychiczne i pedagogiczne. Kraków: Wyd. Impuls Czabała, C., Kluczyńska, S. (2015). Poradnictwo psychologiczne. PWN

Dembińska, A. (2018). Psychologiczne aspekty zmagania się kobiet z niepłodnością. Wyd. Difin

Herbert, M. (2005). Żałoba w rodzinie. Gdańsk: GWP

Jędrzejewska, A.B. (2015). Opuszczeni rodzice. Nagła śmierć dziecka. Jak dalej żyć? Kraków: Wyd. Impuls

Klahs, C. (2010). Poronienie. Zrozumieć rodziców po stracie. Wyd. W Drodze

Kreeft, P. (2007). Aborcja? Trzy punkty widzenia. Kraków: Wyd. Fronda.

Lichtenberg-Kokoszka, E., Janiuk, E., Dzierżanowski, J. 2009). Niepłodność. Zagadnienie interdyscyplinarne. raków: Wyd. Impuls

E-learning: zajęcia synchroniczne, prowadzone zdalnie w aplikacji Microsoft Teams.

E-Learning (pełny kurs)

ECTS: 1

udział w zajęciach: 15h

przygotowanie do testu: 15h

Suma: 30h

obowiązkowy

nie dotyczy

Celem przedmiotu jest rozpoczęcie dyskusji na temat sytuacji kryzysowych po doświadczeniu strat w rodzinie, jakimi są choroba i śmierć. Jak stawić czoła tak trudnym życiowym zadaniom. Jakie cechy rodziny są w tym pomocne. Jak wspierać rodziny w sytuacji choroby czy śmierci jej członka. Jak im towarzyszyć w przedłużającej się sytuacji trudnej, której nie da się zmienić. Co można zrobić, gdy nic nie można zrobić. Ważne jest także, aby student nabył wiedzy niezbędnej w pracy w poradnictwie, w pracy z małżeństwami oraz rodzinami doświadczającymi straty.

Pełny opis - treści:

1. Psychologiczne doświadczenie straty - nie tak miało być. Cykl reakcji na stratę wg Elizabeth Kubler-Ross.

2. Niepłodność - małżonkowie wobec niemożności zajścia w ciążę

3. Poronienie - małżonkowie wobec straty ciąży

4. Aborcja - małżonkowie wobec decyzji o usunięciu ciąży

5. Śmierć w rodzinie - proces żałoby

6. Choroba somatyczna w rodzinie

7. Choroba psychiczna w rodzinie

Bidzan, M. (2010). Niepłodność w ujęciu bio-psycho-spełecznycm. Wyd. Impuls

Cozza, G. (2013). Przerwane oczekiwanie. Poradnik dla kobiet po poronieniu. Wyd. Mamania

Cytowska, B., Winczura, B. (2007). Dziecko chore. Zagadnienia biopsychiczne i pedagogiczne. Kraków: Wyd. Impuls Czabała, C., Kluczyńska, S. (2015). Poradnictwo psychologiczne. PWN

Dembińska, A. (2018). Psychologiczne aspekty zmagania się kobiet z niepłodnością. Wyd. Difin

Herbert, M. (2005). Żałoba w rodzinie. Gdańsk: GWP

Jędrzejewska, A.B. (2015). Opuszczeni rodzice. Nagła śmierć dziecka. Jak dalej żyć? Kraków: Wyd. Impuls

Klahs, C. (2010). Poronienie. Zrozumieć rodziców po stracie. Wyd. W Drodze

Kreeft, P. (2007). Aborcja? Trzy punkty widzenia. Kraków: Wyd. Fronda.

Lichtenberg-Kokoszka, E., Janiuk, E., Dzierżanowski, J. 2009). Niepłodność. Zagadnienie interdyscyplinarne. raków: Wyd. Impuls

E-learning: zajęcia synchroniczne, prowadzone zdalnie w aplikacji Microsoft Teams.

ECTS: 1

udział w zajęciach: 15h

przygotowanie do testu: 15h

Suma: 30h

obowiązkowy

nie dotyczy

Celem przedmiotu jest rozpoczęcie dyskusji na temat sytuacji kryzysowych po doświadczeniu strat w rodzinie, jakimi są choroba i śmierć. Jak stawić czoła tak trudnym życiowym zadaniom. Jakie cechy rodziny są w tym pomocne. Jak wspierać rodziny w sytuacji choroby czy śmierci jej członka. Jak im towarzyszyć w przedłużającej się sytuacji trudnej, której nie da się zmienić. Co można zrobić, gdy nic nie można zrobić. Ważne jest także, aby student nabył wiedzy niezbędnej w pracy w poradnictwie, w pracy z małżeństwami oraz rodzinami doświadczającymi straty.

Zapoznanie studentów z psychologicznymi aspektami doświadczenia straty w kontekście rodziny, skupiając się na różnych sytuacjach związanych z chorobą i śmiercią dziecka. Analiza reakcji rodzinnych na trudne wydarzenia oraz rozwijanie umiejętności wsparcia w tych sytuacjach. Rozumienie psychologicznego wymiaru straty: Studenci powinni doskonalić swoje zdolności do rozumienia psychologicznego wymiaru doświadczenia straty w kontekście rodziny. Oceniana będzie ich zdolność analizy skomplikowanych emocji i reakcji rodzinnych na chorobę i śmierć dziecka.

Zastosowanie teoretycznych modeli reakcji na stratę: Studenci będą doskonalić umiejętność zastosowania teoretycznych modeli, takich jak fazy żałoby wg Elizabeth Kubler-Ross i dr Kennetha Doka, do różnych przypadków związanych z chorobą i śmiercią dziecka. Oceniane będzie ich umiejętność analizy i interpretacji reakcji rodzinnych.

Empatyczne podejście do doświadczeń rodzinnych: Doskonalenie kompetencji w zakresie empatii wobec doświadczeń rodzinnych to kluczowy aspekt przedmiotu. Studenci będą oceniani pod kątem ich zdolności do empatycznego słuchania, zrozumienia różnorodnych perspektyw i reakcji rodzinnych na trudne sytuacje.

Wypracowanie strategii wsparcia dla rodzin: Studenci będą rozwijać umiejętność proponowania praktycznych strategii wsparcia dla rodzin dotkniętych chorobą i śmiercią dziecka. Oceniane będzie ich zdolność do identyfikowania i proponowania odpowiednich działań mających na celu poprawę zdrowia psychicznego rodzin.

Analiza różnych kontekstów doświadczeń straty: Doskonalenie kompetencji obejmować będzie umiejętność analizy różnych kontekstów, takich jak niepłodność, poronienie, aborcja, śmierć w rodzinie, choroba somatyczna i psychiczna. Studenci będą oceniani pod kątem umiejętności zrozumienia specyfiki każdego przypadku i dostosowywania podejścia do potrzeb konkretnej sytuacji.

Budowanie umiejętności komunikacyjnych w relacjach rodzinnych: Doskonalenie kompetencji komunikacyjnych w relacjach rodzinnych to kluczowy element przedmiotu. Studenci będą oceniani pod kątem umiejętności skutecznej komunikacji z rodzinami, wspierania otwartej wymiany informacji i budowania zaufania.

Krytyczna refleksja nad własnym postępowaniem: Doskonalenie kompetencji będzie również obejmować krytyczną refleksję nad własnym postępowaniem w kontekście pracy z rodzinami wobec choroby i śmierci dziecka. Studenci będą oceniani pod kątem zdolności do samodzielnego rozważania etycznych aspektów pracy z rodzinami w trudnych sytuacjach.

I. Psychologiczne doświadczenie straty - nie tak miało być

A. Definicja straty i jej znaczenie w kontekście rodziny.

B. Analiza psychologicznego wymiaru doświadczenia utraty dziecka.

C. Znaczenie procesu przetwarzania straty dla zdrowia psychicznego rodzin.

II. Cykl reakcji na stratę wg Elizabeth Kubler-Ross i dr Kennetha Doka

A. Prezentacja modelu Kubler-Ross: fazy żałoby.

B. Rozwijanie zrozumienia różnych etapów reakcji na stratę.

C. Dr Kenneth Doka i jego podejście do żałoby w kontekście utraty dziecka.

III. Niepłodność - małżonkowie wobec niemożności zajścia w ciążę

A. Psychologiczne wyzwania związane z niepłodnością.

B. Wpływ niepłodności na relacje małżeńskie i rodzinne.

C. Strategie radzenia sobie z trudnościami związanymi z niepłodnością.

IV. Poronienie - małżonkowie wobec straty ciąży

A. Identyfikacja uczuć i reakcji po poronieniu.

B. Wsparcie psychologiczne dla małżonków przeżywających stratę ciąży.

C. Integracja doświadczenia straty w życie rodziny.

V. Aborcja - małżonkowie wobec decyzji o usunięciu ciąży

A. Psychologiczne aspekty decyzji o aborcji.

B. Reakcje małżonków na proces podejmowania decyzji i samą aborcję.

C. Wsparcie psychologiczne w kontekście doświadczenia aborcji.

VI. Śmierć w rodzinie - proces żałoby

A. Analiza procesu żałoby w przypadku śmierci dziecka.

B. Różnice w reakcjach rodzinnych w zależności od okoliczności śmierci.

C. Rola wsparcia społecznego w procesie żałoby.

VII. Choroba somatyczna w rodzinie

A. Wpływ choroby somatycznej dziecka na funkcjonowanie rodziny.

B. Znaczenie komunikacji i współpracy w trakcie leczenia.

C. Wsparcie psychologiczne dla rodzin dotkniętych chorobą somatyczną.

VIII. Choroba psychiczna w rodzinie

A. Piętno związane z chorobą psychiczną w rodzinie.

B. Wpływ choroby psychicznej na relacje rodzinne.

C. Strategie wspierające zdrowie psychiczne rodziny w obliczu choroby.

Podstawowa literatura obowiązkowa:

Kubler-Ross, E. (1992). "O śmierci i umieraniu." Wydawnictwo Lekarskie PZWL.

Doka, K. J. (2004). "Rozczarowany żałobą: rozpoznawanie ukrytego smutku." Wydawnictwo Harmonia.

Worden, J. W. (2014). "Wsparcie dla osób żałujących. Podręcznik dla praktyków służb zdrowia psychicznego." Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Literatura dotycząca niepłodności:

Bidzan, M., Smutek, J., & Bidzan-Bluma, I. (2018). "Psychologiczne i społeczne aspekty niepłodności." Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Ciebiera, M., et al. (2018). "Psychologiczne i społeczne aspekty niepłodności. Wyniki badań własnych." Ginekologia Polska, 89(3), 147-152.

Literatura dotycząca poronień:

Kwiatkowska, J. (2016). "Poronienie - psychospołeczne i medyczne aspekty utraty ciąży." Wydawnictwo Naukowe PWN.

Bień, A. (2014). "Żałoba po stracie dziecka w wyniku poronienia - aspekty psychospołeczne." Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Literatura dotycząca aborcji:

Dejewska, J. (2012). "Aborcja w perspektywie psychologicznej." Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej.

Jędryka-Góral, A., & Jabłonowski, Z. (2017). "Doświadczenia psychologiczne kobiet po aborcji." Wydawnictwo Impuls.

Literatura dotycząca śmierci w rodzinie:

Wilk, M., & Zawadzki, B. (2014). "Psychologiczne i społeczne aspekty żałoby po śmierci bliskiej osoby." Wydawnictwo Naukowe PWN.

Niedenthal, P. M. (2002). "Psychologia emocji." Wydawnictwo PWN.

Literatura dotycząca choroby somatycznej w rodzinie:

Gierowski, J. K. (2013). "Choroba przewlekła w rodzinie. Teoria i praktyka." Wydawnictwo Naukowe PWN.

Ciechanowicz, A. (2007). "Choroba przewlekła a funkcjonowanie rodziny." Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.

Literatura dotycząca choroby psychicznej w rodzinie:

Rybakowski, J., & Ciechomska, M. (2015). "Choroba psychiczna w rodzinie. Poradnik dla rodzin osób chorych psychicznie." Wydawnictwo Medyk.

Wciórka, J. (2010). "Rodzina i choroba psychiczna." Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Literatura ta obejmuje różne aspekty doświadczeń rodzinnych związanych z chorobą i śmiercią dziecka, umożliwiając studentom pogłębienie wiedzy oraz zrozumienie różnorodnych sytuacji i reakcji w polskim kontekście kulturowym