Sakramenty w życiu rodziny

podstawowy

NRL_W03; NRL_W04; NRL_U05; NRL_K02

Celem wykładu jest przedstawienie podstawowych zagadnień w zakresie sakramentologii ogólnej i szczegółowej i ich umiejscowienia w życiu rodzinnym. Student powinien nabyć umiejętność: posługiwania się podstawowymi pojęciami w zakresie sakramentologi; dokonania analizy tekstów teologicznych, podania podstaw biblijnych i kościelnych oraz ich zastosowania w życiu rodziny.

1. Etymologia pojęć oraz źródła biblijne,

2. Historia doktryny sakramentalnej,

3. Struktura sakramentów, „Sakramenty naturalne”

4. Trynitarne zakorzenienie sakramentów,

5. Misterium Paschalne w sakramentach Kościoła: Siedem sakramentów, Sakramenty „przez Kościół” i „dla Kościoła”, Cel sakramentów,

6. Skuteczność sakramentów,

7. Szafarze sakramentów: Chrystus szafarzem sakramentów, Kościół sprawujący sakramenty, Szafarz zwyczajny,

8. Sakramentalia,

9. Sakramenty inicjacji: Chrzest

10. Bierzmowanie,

11. Eucharystia

12. Sakrament Pokuty

13. Sakrament chorych

14. Sakrament święceń,

15. Małżeństwo

Boff L., Sakramenty Kościoła, Warszawa 1981.

Bro B., Człowiek i sakramenty, Warszawa 1976.

Congar Y., Kościół jako sakrament zbawienia, Warszawa 1980.

Granat W., Dogmatyka katolicka, t. VII: Sakramenty święte, cz. I: Sakramenty w ogólności. Eucharystia, Lublin 1961.

Granat W., Ku człowiekowi i Bogu w Chrystusie. Zarys dogmatyki katolickiej, t. II: Sakramentalne życie Kościoła, Lublin 1974 s. 157-189.

Maliński M., Po co sakramenty? Poznań 1974.

Napiórkowski S., Z Chrystusem w znakach, Lublin 1984.

Różycki I., Podstawy sakramentologii, Kraków 1970.

Sakramenty Kościoła posoborowego, Kraków 1970.

Schenk W., Liturgia sakramentów świętych, cz. 1-2, Lublin 1962-1964.

Schillebeeckx E., Chrystus, sakrament spotkania z Bogiem, Kraków 1966.

Schneider T., Znaki bliskości Boga, Wrocław 1990.

M.Ozorowski, Misterium Eucharystii w nauczaniu Jana Pawła II, „Studia Teologiczne Białystok-Drohiczyn-Łomża” 23(2005) s. 91-98.

M.Ozorowski, Dzieje teologii małżeństwa i rodziny od starożytności do Soboru Trydenckiego, w: Małżeństwo i Rodzina od Biblii po współczesność, red. A. Najda, Instytut Papieża Jana Pawła II w Warszawie, Warszawa 2008, s. 103-145.

M. Ozorowski, Tożsamość i posługa biskupa w nauczaniu bł. Jana Pawła II, Studia Teologiczne Białystok-Drohiczyn-Łomża 29(2011) s.57-70.

M.Ozorowski,Naturalne i nadprzyrodzone argumenty za zawarciem małżeństwa kościelnego, Teologia i moralność 12(2012) s. 37-48; ISSN 1898-2964

Wiedza:

EK 1 - student zna elementarna terminologię używaną w teologii dogmatycznej w zakresie sakramentologii ze szczególnym odniesieniem do małżeństwa i rodziny.

EK 2 - student zna zna podstawy teoretyczne sakramentologii ogólnej oraz posiada wiedzę szczegółową o poszczególnych sakramentach i ich odniesienie do życia małżeńskiego i rodzinnego.

EK 3 – student ma podstawowa wiedzę na temat stosowania i działania sakramentów w życiu codziennym małżeństwa i rodziny.

Umiejętności:

EK 5 - student potrafi wykorzystać wiedzę teoretyczna z zakresu sakramentologii ogólnej i szczegółowej w celu analizowania i interpretowania problemów małżeńskich i rodzinnych.

EK 6 - student potrafi w sposób precyzyjny i spójny wypowiadać się w mowie i na piśmie na tematy dotyczące sakramentologii, z wykorzystaniem różnych ujęć i współczesnych koncepcji teologicznych w zakresie sakramentologii.

EK 7 - student potrafi prawidłowo posługiwać się systemami normatywnymi, przepisami i regułami Kościoła dotyczącymi życia sakramentalnego w celu rozwiązywania konkretnych problemów małżeńskich i rodzinnych.

Kompetencje:

EK 8 - student ma świadomość odpowiedzialności za pomoc rodzinie jako podstawowej komórce społecznej i kościelnej w zakresie praktyki sakramentalnej, która przyczynia się do zachowania dziedzictwa kulturowego regionu, kraju, Europy.

EK 9 - student rozumie potrzebę ustawicznego pogłębiania swoich umiejętności językowych oraz potrafi samodzielnie wykorzystywać w tym celu dostępne mu źródła prawne, teologiczne i kulturowe związane z sakramentami.

ECTS [1 ECTS = 30(25) godz.]:

udział w wykładzie: 30 godz.

konsultacje i czas na napisanie pracy: 15 godzin

przygotowanie do kolokwium (eseju): 15 godz.

liczba ECTS: 2

Kolokwium końcowe - praca pisemna - esej na wybrany temat, objętość ok. 6 stron standardowego maszynopisu, posiadającego wszystkie elementy tekstu naukowego. Prace są przesyłane w formie elektronicznej w systemie e-lerningu.

Wiedza (EK 1-3)

ocena 2 (ndst): student nie zna podstawowej terminologii z zakresu sakramentologii; nie posiada znajomości podstawowych zagadnień sakramentologii; nie ma wiedzy na temat najważniejszych trędów w zakresie rozwoju nauki o sakramentach.

ocena 3 (dst): student zna w ograniczonym stopniu podstawową terminologię sakramentalną; ma słabo uporządkowaną znajomość podstawowych zagadnień z zakresu sakramnetologii; posiada znacznie ograniczoną wiedzę na temat najważniejszych trędów w zakresie rozwoju nauki o sakramentach.

ocena 4 (db): student zna w pełni podstawową terminologię sakramentologii; ma średnio uporządkowaną znajomość podstawowych zagadnień sakramentologicznych; posiada częściową wiedzę na temat najważniejszych trędów w zakresie rozwoju nauki o sakramentach.

ocena 5 (bdb): student zna w pełni podstawową terminologię sakramentologiczną; ma w pełni uporządkowaną znajomość podstawowych zagadnień z sakramentologi; posiada kompletną wiedzę na temat najważniejszych trędów w zakresie rozwoju nauki o sakramentach.

Umiejętności (EK 4-8)

ocena 2 (ndst): student nie potrafi analizować, streszczać i prezentować tekstu z zakresu sakramentologii; nie potrafi odpowiednio rekonstruować i uzasadniać poszczególnych zagadnień sakramentologicznych; nie znajduje i nie wykorzystuje rzetelnych źródeł informacji z zakresu sakramentologii.

ocena 3 (dst): student potrafi w ograniczonym stopniu analizować, streszczać i prezentować tekst z zakresu sakramentologii; jedynie częściowo potrafi odpowiednio rekonstruować i uzasadniać poszczególne zaganienia sakramentologiczne; z błędami znajduje i wykorzystuje rzetelne źródła informacji z zakresu sakramentologii;

ocena 4 (db): student potrafi właściwie analizować, streszczać i prezentować tekst z zakresu sakramentologii; potrafi zadowalająco rekonstruować i uzasadniać poszczególne zagadnienia sakramentologiczne; w przeważającej liczbie przypadków prawidłowo znajduje i wykorzystuje rzetelne źródła informacji z zakresu sakramentologii.

ocena 5 (bdb): student potrafi całkowicie poprawnie analizować, streszczać i prezentować tekst z zakresu sakramentologii; potrafi bezbłędnie rekonstruować i uzasadniać poszczególne zagadnienia sakramentologiczne; bezbłędnie znajduje i wykorzystuje rzetelne źródła informacji z zakresu sakramentologii.

Kompetencje (EK 9-11)

ocena 2 (ndst): student nie potrafi zaplanować i zorganizować indywidualnej pracy mającej na celu zrealizowanie zadania badawczego i przyswojenie treści z zakresu sakramentologii; zupełnie nie angażuje się w przebieg prowadzonych zajęć nie biorąc udziału w dyskusjach, nie formułując własnych wypowiedzi oraz konstruktywnych uwag krytycznych

ocena 3 (dst): student potrafi w ograniczonym stopniu zaplanować i zorganizować indywidualną pracę mającą na celu zrealizowanie zadania badawczego i przyswojenie treści z zakresu sakramentologii; okazjonalnie angażuje się w przebieg prowadzonych zajęć rzadko biorąc udział w dyskusjach, formułując własne wypowiedzi oraz konstruktywne uwagi krytyczne

ocena 4 (db): student potrafi właściwie zaplanować i zorganizować indywidualną pracę mającą na celu zrealizowanie zadania badawczego i przyswojenie treści z zakresu sakramentologii; często aktywnie angażuje się w przebieg prowadzonych zajęć biorąc udział w dyskusjach, formułując własne wypowiedzi oraz konstruktywne uwagi krytyczne

ocena 5 (bdb): student potrafi prawidłowo i kompleksowo zaplanować i zorganizować indywidualną pracę mającą na celu zrealizowanie zadania badawczego i przyswojenie treści z zakresu sakramentologii; bardzo często aktywnie angażuje się w przebieg prowadzonych zajęć biorąc udział w dyskusjach, formułując własne wypowiedzi oraz konstruktywne uwagi krytyczne

Na ocenę końcową składają się:

1. obecność na zajęciach - dopuszczalne są 3 nieusprawiedliwione nieobecności; każda ponaddopuszczalna nieobecność skutkuje obniżeniem oceny końcowej o pół stopnia

2. ocena z kolokwium pisemnego;

Metody dydaktyczne i sposoby weryfikacji efektów kształcenia:

Efekty wiedzy (EK 1-3):

metoda dydaktyczna – wykład informacyjny; wykład problemowy; prezentacja; wykład konwersatoryjny; indywidualna lektura tekstów

weryfikacja: kolokwium końcowe

Efekty umiejętności (EK 4-6):

metoda dydaktyczna – wykład problemowy; prezentacja; wykład konwersatoryjny

weryfikacja – kolokwium końcowe

Efekty kompetencji (EK 7-8):

metoda dydaktyczna – indywidualna lektura tekstów; wykład konwersatoryjny

weryfikacja – kolokwium końcowe

Opis metod dydaktycznych:

Wykład informacyjny – słowna prezentacja treści z zakresu sakramentologii ogólnej i szczegółowej

Wykład problemowy – poświęcony omówieniu szczegółowego problemu z zakresu sakramentologii ogólnej i szczegółowej

Wykład konwersatoryjny – jest stosowany jako uzupełnienie metody wykładu informacyjnego w celu zaktywizowania uczestników i uzyskania większego zainteresowania omawianymi zagadnieniami

Prezentacja – jako uzupełnienie i wzbogacenie metody wykładu informacyjnego, problemowego i konwersatoryjnego

Indywidualna lektura tekstów – indywidualna lektura podanej literatury.