Kultura języka (poprawność leksykalna) [WH-FP-I-1-KulJePoLe] Semestr letni 2020/21
Ćwiczenia, grupa nr 3

1. Fleksja i składnia liczebników [lektura: KJP II, s. 80-84, 197-206; hasła „daty”, „liczebnik” w SPP; JP, s. 161-178].

2. Poprawność w zakresie związku zgody [lektura: KJP II, s. 138-148, 164-167; hasła „orzeczenie”, „podmiot”, „przydawka”, „zdanie”, „związki składniowe”, w SPP; JP, s. 239-248].

3. Poprawność w zakresie związku rządu [lektura: KJP II, s. 149-164; hasła „biernik”, „celownik”, „dopełniacz”, „dopełnienie”, „przydawka”, „zdanie”, „związki składniowe”, w SPP; JP, s. 249-292, 321-323, M. Bondkowska, J. Kuklińska, Współczesne zmiany rekcji czasowników, „Poradnik Językowy” 1993, z. 9-10].

4. Szyk wyrazów w zdaniu [lektura: KJP II, s. 167-175; hasła „dopełnienie”, „okolicznik”, „orzeczenie”, „podmiot”, „przydawka”, „zdanie” w SPP].

5. Poprawność w zakresie imiesłowowego równoważnika zdania [lektura: KJP II, s. 184-197; hasło „równoważniki zdań (oznajmienia)” w SPP; JP, s. 324-326].

6. Wyrazy funkcyjne, wybrane problemy kompozycji zdania złożonego [lektura: KJP II, s. 175-184, 206-223; hasła „partykuła”, „przyimek”, „spójnik”, „zaimek”, „zdanie” w SPP, KJ 293-321].

7. Kolokwium składniowe.

8. Poprawność ortograficzna [KJP III, rozdz. II].

9. Poprawność interpunkcyjna [KJP III, rozdz. III].

10. Etykieta językowa [M. Marcjanik, Mówimy uprzejmie. Poradnik językowego savoir-vivre-u, Warszawa 2009].

11. Wstęp do zagadnień poprawności leksykalnej, podstawy leksykologii [lektury: hasło „słownictwo” w SPP, KJP I, s. 41-60, 156-168, 271-274, S. Dubisz, Słownictwo, rozdziały: 1. Leksykologia i jej miejsce w językoznawstwie, 2. Jak leksemy znaczą? 3. Typy zmian znaczeniowych, [w:] Nauka o języku dla polonistów, pod red. S. Dubisza, wyd. 4, Warszawa 2002, s. 327-344].

12. Zagadnienia poprawnościowe związane ze znaczeniem wyrazów. Dobór paradygmatyczny i syntagmatyczny wyrazów, typowe błędy leksykalne [lektury: hasła „nowe znaczenia wyrazów”, „pleonazm”, „tautologia” w SPP, KJP I, s. 177-188, 251-262, 265-270; JP, s. 346-388; K. Mosiołek-Kłosińska, O zakłóceniach łączliwości systemowej wyrazów. Zakłócenia łączliwości a błąd semantyczny, „Poradnik Językowy” 1997, z. 3; K. Mosiołek-Kłosińska, Zakłócenia łączliwości normatywnej wyrazów jako przejaw działania tendencji do usuwania wyjątków, „Poradnik Językowy” 1997, z. 6; A. Hącia, Typy redundantnych połączeń wyrazowych w języku polskim, „Poradnik Językowy” 2002, z. 5].

13. Poprawność frazeologiczna [lektury: hasło „związki frazeologiczne” w SPP, KJP I, 181-183, 233-251, 262-265, JP, s. 363-387, S. Bąba, Innowacje frazeologiczne współczesnej polszczyzny, Poznań 1989, s. 46-90, S. Bąba, Zagadnienia normatywne łączliwości frazeologizmów, „Poradnik Językowy” 1986, z. 9/10].

14. Zapożyczenia [lektura: hasła „anglicyzmy”, „germanizmy”, „latynizmy”, „rusycyzmy”, „zapożyczenia w SPP, KJP, t. I, s. 162-165, 215-231, A. Markowski, Jawne i ukryte nowsze zapożyczenia leksykalne w mediach, [w:] Język w mediach masowych, red. J. Bralczyk, K. Mosiołek-Kłosińska, Warszawa 2000, s. 96-111, A. Markowski, Polszczyzna znana i nieznana, rozdział Dobry zwyczaj nie pożyczaj nnn

15. Normatywność w zakresie słowotwórstwa [lektura: hasła „budowa słowotwórcza wyrazów”, „derywacja”, „derywat”, „formant”, „hybrydy językowe”, „neologizm”, „podstawa słowotwórcza”, „skróty”, „skrótowce”, „temat słowotwórczy”, „wyraz niepochopny”, „zestawienie”, „złożenie”, „zrost” w SPP, KJP II, s. 98-132, H. Jadacka, Teoretyczne podstawy słowotwórstwa normatywnego, „Poradnik Językowy” 1992, z. 8).

16. Moda w języku, szablon językowy, nowomowa [lektury: hasła „nowe znaczenia wyrazów (neologizmy znaczeniowe, neosemantyzmy)”, „moda w języku (nadużywanie elementów językowych)”, „nowomowa”, „szablon językowy” w SPP; KJP I, s. 84-96, 188-212, 212-215; JP, s. 329-388; M. Mycawka, Wyrazy modne w świetle kultury języka, [w:] Kultura języka dziś, red. W. Pisarek, H. Zgółkowa, Poznań 1995, s. 108-119, D. Butler, Wyrazy modne, „Przegląd Humanistyczny” 1962, nr 4, M. Głowiński, Nowomowa po polsku, rozdziały: Nowomowa (rekonesans), Nowa epoka, stary język, Warszawa 1990].

17. Metafory w tekstach użytkowych [lektury: hasło „metafora” w SPP; K. Mosiołek-Kłosińska, Metafora w tekście użytkowym – charakterystyka, próba oceny normatywnej, „Poradnik Językowy” 1997, z. 10].

18. Poprawność stylistyczna, odmiany i style funkcjonalne współczesnej polszczyzny [lektury: hasła „dialektyzmy”, „język i jego odmiany”, „regionalizmy”, „słownictwo środowiskowe”, „słownictwo zawodowe”, „styl”, „stylizacja językowa”, „terminologia” w SPP, KJP I, s. 96-97, 103-123; Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, t. II: Współczesny język polski, Wrocław 1993 lub H. Kurkowska, S. Skorupka, Stylistyka polska (tu: ogólna charakterystyka stylów i odmian polszczyzny)].

19. Kolokwium leksykalno-stylistyczne.

Metody prowadzenia zajęć: ćwiczeniowa i problemowa. Zajęcia prowadzone są online na Teamsach. Lektury i pomoce dydaktyczne są zamieszczane na platformie Moodle.

Metody weryfikacji efektów kształcenia w zakresie wiedzy:

- końcowy sprawdzian pisemny (online)

- kontrola przygotowania studentów do zajęć potwierdzonego aktywnością podczas ćwiczeń, a także jakością ćwiczeń, przesyłanych na platformie Moodle,

Metody weryfikacji efektów kształcenia w zakresie umiejętności:

- kontrola przygotowania studentów do zajęć potwierdzonego aktywnością podczas ćwiczeń

Metody weryfikacji efektów kształcenia w zakresie kompetencji społecznych:

- ocenianie ciągłe

Przedmiot kończy się zaliczeniem na ocenę, która jest wystawiona na podstawie aktywnej obecności Studenta na zajęciach i średniej z dwóch kolokwiów: składniowego i leksykalno-stylistycznego.

Zajęcia odbywają się za pomocą aplikacji MS Teams.

Materiały są udostępniane na Moodle'u.

Link do dyżuru (piątek 8.00-9.30): https://teams.microsoft.com/l/meetup-join/19%3ameeting_NDMyYWFiZDAtYzJkOC00NzcxLWFkYjgtMTNiMjIzMTM1M2E4%40thread.v2/0?context=%7b%22Tid%22%3a%2212578430-c51b-4816-8163-c7281035b9b3%22%2c%22Oid%22%3a%228edb76a3-45d3-4220-a252-31575bcdae1b%22%7d