Introduction to Cultural Studies

Ćwiczenia mają na celu utrwalenie i uzupełnienie wiedzy zdobytej na wykładzie, z którym są skorelowane i ujednolicone pod względem treści (zwłaszcza w zakresie zapoznawania się fragmentami kluczowych dla omawianych zagadnień lektur). Stanowią okazję praktycznego zastosowania umiejętności lektury tekstu, wprowadzającego w dzieje pojęć: "kultura" – "kulturoznawstwo" – "cywilizacja". Zajęcia objaśniają różnorodność ujęć tych terminów, wskazują na rozmaite perspektywy badawcze i metodologiczne, a także ich powiązania z innymi dyscyplinami w obrębie nauk humanistycznych.

Materiał ćwiczeniowy obejmuje teksty objaśniające podstawowe pojęcia kulturoznawstwa i problemy związane z ich definicją. Omawiane treści ilustrują wzory ich rozumienia w różnych obszarach językowych i z różnych perspektyw badawczych: filozoficznej, historycznej, socjologicznej, religijnej i antropologicznej. Stanowią przegląd stanowisk w oparciu o lekturę fragmentów klasycznych pozycji ilustrujących światopogląd konkretnych epok. Prowokują dyskusję o tekstach stanowiących podstawę wiedzy kulturoznawczej, prezentujących wyniki empirycznej pracy badawczej i oryginalność rozważań na tematy takie jak: funkcjonowanie jednostki w społeczeństwie, dziedziczność zwyczajów, kultura wartości.

Omawiane na zajęciach treści są niezbędnym dla dalszego toku studiów wprowadzeniem do podstawowych zagadnień szeroko pojętych nauk o kulturze.

1. Kulturoznawstwo jako dyscyplina naukowa: specyfika i obszar badań.

a)W.J. Burszta, Antropologia kultury. Tematy, teorie, interpretacje, Poznań 1998, Wstęp, on-line

b)C., Levy-Strauss, Miejsce antropologii wśród nauk społecznych, w: Antropologia kulturowa, red. A. Mencwel, Warszawa 2005, s. 50, on-line

2. Definiowanie pojęcia „kultura”. I

a) a) B. Malinowski, Czym jest kultura? (1944), w: Antropologia kultury, red. A. Mencwel, Warszawa 2005, s. 34-46.

b) P. Bagby, Pojęcie kultury, [w] Antropologia kulturowa, dz. cyt., s.43, on-line

3. Definiowanie pojęcia „kultura” II

a) S. Brzozowski Istota kultury, w: Antropologia kultury, red. A. Mencwel, Warszawa 2005,

b) W. Dilthey, Rozumienie kultury, w: Antropologia kultury, red. A. Mencwel, Warszawa 2005,

4. Cywilizacja, materialność, rzeczy

a) M. Bartkiewicz, Kultura i cywilizacja jako determinanty stylu życia, on-line

5. Elementy komunikacji kulturowej I (Język)

a)E. Sapir, Język – przewodnik po kulturze, Antropologia słowa, on-line

6) Elementy komunikacji kulturowej II (zmysły, ciao)

a) M. Jay, Kryzys tradycyjnej władzy wzroku, on-line

6. Kultura symboliczna

a) E. Cassirer, Esej o człowieku, on-line

b) Konersmann, Kulturoznawstwo a filozofia kultury, „Kultura współczesna” 2009, nr 3(61).

7. Kultura i masy

a) J. Ortega y Gasset, Bunt mas, w: Antropologia kultury, red. A. Mencwel, Warszawa 2005. [rozdział I i VI]

b) A. Kłoskowska, Kultura masowa, Warszawa 2005, s. 94-134.

8. Kultura, kanon, władza, opór

a) A. Bukowski, Kultura, instytucje, władza: ciągłość i zmiana porządku instytucjonalnego, Zarządzanie Publiczne,Nr 2013, nr 2-3, on-line

b) R. BENEDICT, Wzory kultury, Antropologia kultury, dz. cyt., on-line

9. Strukturalizm

a) C. Levi-Strauss, Bororo, w: Świat człowieka, świat kultury, red. A Kłoskowska, s 715, on-line

b) B.J. Ruciński, Pewien Strukturalizm. Główne koncepcje C. Levi-Straussa, Studia Philosophiae Christianae 7/2, 213-241.

10. Postmodernizm

a) E. Said, Orientalizm, Wstęp do, Oroentalizm

b) H. Bhabha, Miejsca kultury, Kraków 2010, s. 57-77.

11. Kultura indywidualizmu

a) A. Wspólnota w kulturze indywidualizmu, on-line

12. Przestrzeń, tożsamość, różnica

a) M. Auge, Nie-miejsca. Wprowadzenie do antropologii hipernowoczesności, s. 51-79

b) Z. Pucek, Tożsamość w przestrzeni wielokulturowej, „Państwo i Społeczeństwo” 2004, nr 3, on-line.

c) M. Kubiszyn, GRANICA – RÓŻNICA KULTUROWA – TOŻSAMOŚĆ: PRZESTRZEŃ LUBELSKIEJ DZIELNICY ŻYDOWSKIEJ WE WSPOMNIENIACH PRZEDWOJENNYCH MIESZKAŃCÓW, „Rocznik Antropologii Historii” 2017, on-line

13 Kultura a wartości

a) G. Żuk, Edukacja aksjologiczna. Zarys problematyki, Lublin 2016, s. 87-117

14 Podsumowanie zajęć

15 Egzamin ustny

KU1_W01 student

- zna historię kształtowania się pojęcia kultura i wyodrębniania się kulturoznawstwa jako odrębnej dyscypliny w obrębie nauk humanistycznych;

- rozpoznaje założenia i specyfikę tradycji niemieckich Kulturwissenschaft i brytyjskich cultural studies jako dwóch podstawowych źródeł kulturoznawstwa;

KU1_W02 student

- zna tradycję powstawania i wyodrębniania się kulturoznawstwa jako odrębnej dyscypliny naukowej, dlatego rozumie znaczenie innych dyscyplin z zakresu nauk o kulturze (antropologii, socjologii, filozofii), a także pokrewnych dyscyplin humanistycznych i społecznych dla kształtowania się i funkcjonowania kulturoznawstwa;

- rozumie znaczenie perspektywy interdyscyplinarno-integracyjnej jako wyznaczającej specyfikę i ważne zadanie kulturoznawstwa w obrębie humanistyki

KU1_U06 student

- potrafi merytorycznie argumentować na rzecz określonego stanowiska w dyskusji na temat definiowania pojęcia kultury i pojęć pokrewnych oraz historii kształtowania refleksji kulturoznawczej, wykorzystując poglądy własne oraz innych autorów zapoznanych na zajęciach, rzetelnie je przedstawiając oraz oceniając podczas dyskusji w grupie.

KU1_K02 student

- rozumie, że kulturoznawstwo jest dyscypliną aktywną i otwartą, jest gotów zaangażować się krytycznie w aktualne zjawiska życia społecznego i włączyć w obszar swej refleksji najnowsze prądy myślowe

ECTS:

udział w ćwiczeniach - 30h

przygotowanie do ćwiczeń i kolokwiów - 10h

przygotowanie się do zaliczenia pisemnego - 5h

Klasyczna metoda problemowa połączona z metodą ćwiczeniową - uczą dostrzegania, formułowania i rozwiązywania problemów na kanwie omawianych lektur; aktywizują intelektualnie i wyzwalają aktywność badawczą służącą kształtowaniu umiejętności dobrej organizacji samodzielnej pracy, przede wszystkim właściwego korzystania z fachowej literatury i jej umiejętnej lektury.

Na ocenę bardzo dobrą student

bardzo dobrze zna chronologię kształtowania się pojęcia kultura oraz cywilizacja od antyku do połowy XX wieku i historię wyodrębniania się kulturoznawstwa jako odrębnej dyscypliny w obrębie nauk humanistycznych; rozpoznaje założenia i specyfikę tradycji niemieckich Kulturwissenschaft i brytyjskich cultural studies jako dwóch podstawowych źródeł kulturoznawstwa i potrafi wyjaśnić różnicę między nimi

KU1_W02

wie, jaki wkład w kształtowanie się kulturoznawstwa wniosły inne dyscypliny badawcze (np. filozofia, antropologia, socjologia), rozpoznaje i określa związki pomiędzy nimi i rozumie znaczenie perspektywy interdyscyplinarno-integracyjnej jako wyznaczającej specyfikę i ważne zadanie kulturoznawstwa w obrębie humanistyki

KU1_U06 student

- potrafi merytorycznie argumentować na rzecz określonego stanowiska w dyskusji na temat definiowania pojęcia kultury i pojęć pokrewnych oraz historii kształtowania refleksji kulturoznawczej, wykorzystując poglądy własne oraz innych autorów zapoznanych na zajęciach, rzetelnie je przedstawiając oraz oceniając podczas dyskusji w grupie; formułuje pytania dotyczących zagadnień omawianych na zajęciach i wynikających z wnikliwej lektury lektur, systematycznie bierze udział w dyskusji i potrafi zainicjować dyskusję związanej z zagadnieniami omawianymi na zajęciach i omawianymi lekturami.

KU1_K02 student

- rozumie, że kulturoznawstwo jest dyscypliną aktywną i otwartą, jest w związku z tym gotów podjąć krytyczną dyskusję nad jej tradycją i kluczowymi pojęciami z ich odniesieniem do współczesnych zjawisk życia społecznego

Na ocenę dobrą student

zna chronologię kształtowania się pojęcia kultura oraz cywilizacja od antyku do połowy XX wieku i historię wyodrębniania się kulturoznawstwa jako odrębnej dyscypliny w obrębie nauk humanistycznych; rozpoznaje założenia i specyfikę tradycji niemieckich Kulturwissenschaft i brytyjskich cultural studies jako dwóch podstawowych źródeł kulturoznawstwa i potrafi wyjaśnić różnicę między nimi

KU1_W02 student

wie, jaki wkład w kształtowanie się kulturoznawstwa wniosły inne dyscypliny badawcze (np. filozofia, antropologia, socjologia), ale nie zawsze rozpoznaje i określa związki pomiędzy nimi; rozumie znaczenie perspektywy interdyscyplinarno-integracyjnej jako wyznaczającej specyfikę i ważne zadanie kulturoznawstwa w obrębie humanistyki

KU1_U06 student

- na ogół potrafi merytorycznie argumentować na rzecz określonego stanowiska w dyskusji na temat definiowania pojęcia kultury i pojęć pokrewnych oraz historii kształtowania refleksji kulturoznawczej, wykorzystując poglądy własne oraz innych autorów zapoznanych na zajęciach, przedstawiając je oraz oceniając podczas dyskusji w grupie; formułuje pytania dotyczących zagadnień omawianych na zajęciach i wynikających z wnikliwej lektury lektur, czasami bierze udział w dyskusji, ale nie potrafi samodzielnie zainicjować dyskusji związanej z konkretnymi zagadnieniami dotyczącymi omawianych lektur.

KU1_K02 student

- rozumie, że kulturoznawstwo jest dyscypliną aktywną i otwartą, jest w związku z tym gotów podjąć krytyczną dyskusję nad jej tradycją i kluczowymi pojęciami z ich odniesieniem do współczesnych zjawisk życia społecznego

Na ocenę dostateczną student

zna chronologię kształtowania się pojęcia kultura oraz cywilizacja od antyku do połowy XX wieku i historię wyodrębniania się kulturoznawstwa jako odrębnej dyscypliny w obrębie nauk humanistycznych; rozpoznaje założenia i specyfikę tradycji niemieckich Kulturwissenschaft i brytyjskich cultural studies jako dwóch podstawowych źródeł kulturoznawstwa

KU1_W02

wie, jaki wkład w kształtowanie się kulturoznawstwa wniosły inne dyscypliny badawcze (np. filozofia, antropologia, socjologia), w ograniczonym zakresie rozpoznaje i określa związki pomiędzy nimi, choć rozumie znaczenie perspektywy interdyscyplinarno-integracyjnej jako wyznaczającej specyfikę i ważne zadanie kulturoznawstwa w obrębie humanistyki

KU1_U06 student

- nie potrafi merytorycznie argumentować na rzecz określonego stanowiska w dyskusji na temat definiowania pojęcia kultury i pojęć pokrewnych oraz historii kształtowania refleksji kulturoznawczej, wykorzystując poglądy własne oraz innych autorów zapoznanych na zajęciach, rzetelnie je przedstawiając oraz oceniając podczas dyskusji w grupie; nie potrafi sformułować pytań dotyczących zagadnień omawianych na zajęciach i wynikających z wnikliwej lektury lektur, nie bierze udziału w dyskusjach i nie potrafi zainicjować dyskusji związanej z zagadnieniami omawianymi na zajęciach i omawianymi lekturami.

KU1_K02 student

- rozumie, że kulturoznawstwo jest dyscypliną aktywną i otwartą, ale nie potrafi podjąć krytycznej dyskusji odnoszącej jej tradycję i kluczowe pojęcia do współczesnych zjawisk życia społecznego

Na ocenę niedostateczną

KU1_W01 student

nie zna chronologii kształtowania się pojęcia kultura oraz cywilizacja od antyku do połowy XX wieku ani historii wyodrębniania się kulturoznawstwa jako odrębnej dyscypliny w obrębie nauk humanistycznych; nie rozpoznaje założeń ani specyfiki tradycji niemieckich Kulturwissenschaft i brytyjskich cultural studies jako dwóch podstawowych źródeł kulturoznawstwa;

KU1_W02 student

nie wie, jaki wkład w kształtowanie się kulturoznawstwa wniosły inne dyscypliny badawcze (np. filozofia, antropologia, socjologia), a więc i nie rozpoznaje i nie określa związków pomiędzy nimi i nie rozumie znaczenia perspektywy interdyscyplinarno-integracyjnej jako wyznaczającej specyfikę i ważne zadanie kulturoznawstwa w obrębie humanistyki

KU1_U06 student

nie potrafi merytorycznie argumentować na rzecz określonego stanowiska w dyskusji na temat definiowania pojęcia kultury i pojęć pokrewnych oraz historii kształtowania refleksji kulturoznawczej; formułuje potrafi sformułować pytań dotyczących zagadnień omawianych na zajęciach i wynikających z wnikliwej lektury lektur, nie bierze udziału w dyskusji i nie potrafi zainicjować dyskusji związanej z zagadnieniami omawianymi na zajęciach i zapoznawanymi lekturami.

KU1_K02 student

- nie rozumie, że kulturoznawstwo jest dyscypliną aktywną i otwartą, nie jest w związku z tym gotów podjąć krytycznej dyskusji nad jej tradycją i kluczowymi pojęciami z ich odniesieniem do współczesnych zjawisk życia społecznego

Sposoby weryfikacji procesu zdobywania wiedzy i jego efektu końcowego: monitorowanie obecności studenta na zajęciach (dopuszczalne trzy nieobecności w ciągu semestru)

O ocenie końcowej decyduje: ocena z zaliczenia ustnego, ocena aktywności na zajęciach.